DENİZLİ TURİZMİ POTANSİYELİ SÖYLEŞİ

Ülkemizin lokomotif illerinden olan Denizli, Anadolu Yarımadası'nın güneybatı, Ege Bölgesi'nin güneydoğusunda ,  Ege ve Akdeniz Bölgeleri arasında antik dönemden günümüze  geçiş ve kavşak noktası, ticaret ve haberleşme merkezi iken günümüzde de aynı özelliğini korumakta olup, karayolu, demiryolu ve havayolu ulaşımı olanaklarına sahip tüm illere ulaşım son derece kolaydır.          

Egenin güneyinde tarihi mirası, muhteşem doğası, dünyaya açılan gelişmiş sanayisi, organik tarımı UNESCO Dünya Miras Listesindeki Pamukkale'si, çalışkan ve girişimci insanlarıyla eşsiz bir turizm kentidir.

Denizli denince, dünyada başka bir benzeri bulunmayan muhteşem doğa harikası Pamukkale,  geçmişten günümüze kadar Denizli’nin simgesi haline gelen uzun ve ahenkli ötüşüyle, duruşundaki heybetli masalsı asaletiyle, Dünyanın Uzun Öten Tek Irkı Kentin Sembolü Denizli Horozu, tekstil, travertenler ve termal kaplıcalar akla gelmektedir.

Türkiye’nin favori destinasyonu, Denizli turizminin baş aktörü Egenin bembeyaz incisi, UNESCO tarafından hem kültürel hem de doğal dünya mirası kabul edilen Pamukkale, dünyada eşi benzeri bulunmayan beyaz travertenlerin ışıltısıyla görenleri kendine hayran bırakan dünyanın sayılı turizm cazibe merkezi ünvanını almıştır.

Pamukkale’yi İlk gördüğünüzde pamuğa ya da buluta benzetmeniz doğaldır. Yakınlaştığınızda ise şifalı termal suların sanatçı kimliğine bürünerek binlerce yıllık uğraşısı ile oluşturduğu travertenler ve bulutların üzerine kurulmuş gibi görünen Hierapolis Antik Kenti ile karşılaşırsınız. En az 10 bin yıllık bir yerleşkeye sahip bölgenin yazılı tarihi M.Ö. 190 olarak kayıtlıdır. Şehrin bu bölgeye kurulmasının sebebi de şifalı termal sularıdır.

Modern tesisleriyle yılda 2 milyondan fazla turisti ağırlayan Pamukkale, antik mirasları ve tarihi birikimiyle bir açık hava müzesi gibidir.

 Pamukkale'de ki Hierapolis antik kenti arkeoloji literatüründe  Holicity olarak adlandırılan kutsal şehir olarak kabul edilir.  Bu inanca sahip olan insanlar tarih boyunca cennetin kapılarının burada olduğuna inandıkları için Hierapolis'e gömülmek istemişlerdir. Bu özelliğiyle de Hierapolis bir Nekrapol yani mezarlar şehridir. Ayrıca İsa'nın 12 havarisinden olan aziz Philippus’un mezarı da Hierapolis’te bulunmuştur.

Denizli’nin turizm açısından önemli yerlerinden biri de UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesindeki Laodikeiadır. Verimli Lykos Ovası’ ndaki Hellenistik kent, M.Ö. 3. yy.ın ortalarında Seleukos Kralı II. Antiokhos tarafından karısı Laodike adına kurulmuştur. Önemli arkeolojik kalıntılara sahip kentte yerleşme bir Hellenistik dönem kuruluşu olmasına rağmen yapılan kazı çalışmaları, Erken Kalkolitik Dönem (Bakır Çağı, M.Ö. 5500)’ den M.S. 7. yy.a kadar kesintisiz yerleşimlerin varlığını ortaya koymuştur. Türkiye'nin en büyük antik kenti ve dönemin tekstil merkezidir. Bazı roma krallarının elbiseleri Laodikya da üretilmiştir.

Dünyaca bilinen inanç turizm merkezi Laodikeia, İncil’ de adı geçen Yedi Kilise’ den birine sahip olan Hristiyanlık Dünyası’ nın önemli bir “Kutsal Hac Merkezi” dir. Bu sayede günümüzde dünyanın dört bir tarafından gelen birçok farklı dini gruplar Laodikya’ da ayinler düzenlemektedir.

Ayrıca İpek Yolu üzerindeki Selçuklu Komutanı Karasungur tarafından kesme beyaz taşlardan 13.yy da yaptırılan Akhan Kervansarayı ile Çardakhan UNESCO dünya Mirası Geçici listesinde yer almaktadır.

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi Ulusal Envanterinde Denizliden;

Zeybeklik Geleneği, Çalgı Yapımcılığı adı altında sipsi yapımı, Çal, Baklan, Çivril Yöresinde 8 asırdır devam eden sudan koyun geçirme çoban bayramları geleneği, Serinhisar ve Sarayköy ilçelerinde geleneksel olarak devam eden bardakçılık ve çömlekçilik geleneği, Acıpayam ve Çameli ilçeleri başta olmak üzere il genelinde devam eden geleneksel sohbet toplantılarından yarenlik geleneği ve başta Babadağ olmak üzere il genelinde devam eden tören keşkeği geleneğinden Denizli keşkeği yer almaktadır.  

Ülkemizden seçilen somut olmayan kültürel miras taşıyıcısı  7  kişiden birisi olan  “Çam Düdüğü” alanında yurt içinde ve yurt dışında yaptığı çalışmalardan ve hizmetlerinden dolayı “2008 Yılı UNESCO Yaşayan İnsan Hazinesi”  ilan edilen Hayri DEV doğal güzellikleri ile ünlü Çameli  Gökçeyaka’da yaşamaktadır.

Denizli sahip olduğu jeotermal kaynakları sayesinde, elektrik üretimini üst seviyelere çıkarmış, organik tarımın merkezi haline gelmiş ve termal sağlık turizminde tarihden günümüze sıcak sulardan faydalanan  nadir illerdendir.

Denizli’nin turizm vizyonunun içinde yer alan jeotermale dayalı sağlık turizmi sayesinde, Pamukkale-Karahayıt - Akköy -Yenicekent- Sarayköy arasında uzanan Türkiye’nin en güzel ve sağlık turizmi açısından zengin potansiyele sahip termal bölgesindeki sıcaklığı 36  ile 240 derece arasında değişen sularımızda, kür parkı ve kür merkezi kullanımlarıyla insanlara şifa dağıtılmaktadır. Bu termal sular, damar sertliği, kalp, yüksek tansiyon, felç, romatizma, siyatik, deri ve sinir hastalıkları gibi birçok hastalığın tedavisi için hekimlerce tavsiye edilmektedir. Özellikle çamur banyosuyla uygulanan tedaviyle cildin daha genç ve zinde kalması sağlanmaktadır. Denizli antik dönemden günümüze termal sağlık turizm kenti özelliğini sürdürmektedir.

Bu şifalı sular içerdikleri maden oksitlerle kırmızı yeşil ve beyaz renkler katarak benzersiz travertenleri ortaya çıkarmıştır.

M.Ö. 5000 yılına kadar uzanan tarihinde Denizli, Lidya, Pers, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı imparatorluğuna kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır.

Hierapolis, Laodikeia, Apollonia Salbace, Colossai , Dionysopolis, Attuda, Eumenia, Herakleia Salbace, Sebastopolis, Tabea, Tropezopolis, Tripolis, Apollon Lermonos tapınağı gibi antik kentler ve bine yakın tescilli kültür varlığı ile Ülkemizin önemli kültür turizmi potansiyeli zenginidir Denizli.

Buldan İlçesi kentsel siti içindeki tescilli 18. ve 19. yüzyıl Osmanlı şehir dokusunu günümüze yansıtan yüzlerce sivil mimarlık örnekleri Buldan evleri restore edilerek turizme kazandırılmıştır.17yy.dan itibaren seyyahlar tarafından ziyaret edilen Buldan-Yenicekent’deki Tripolis Antik Kenti gün yüzüne çıkarılarak turizme kazandırma çalışmaları devam etmektedir.

Eko turizm zengini Dört mevsim turizmin cenneti olan Denizli yaylaları mesirelikleri ve bin bir çeşit efsaneleriyle dolu mağaralarıyla görülmeye değerdir.

Denizli, Honaz Dağı, Beyağaç Sandıras Dağları Kartal Gölü, Çivril Akdağ ve Babadağ’daki yöreye özgü florası ile botanik turizminde dünyanın önemli botanik turizmi kentidir.

Denizli’de Çivril Işıklı Gölü, Buldan  Süleymanlı Gölü, Çardak Acıgöl, Çaltı Göllerinde  çok sayıdaki kuş türleriyle 4 mevsim kuş gözetleme turizmi yapılabilmektedir.

Bozdağ Kayak Merkezi; 2419 metre yükseklikte, Ege Bölgesinde, Acıpayam -Gireniz Vadisi ile Tavas - Barza Ovası arasında, Denizli-Antalya karayoluna 56 km , Tavas İlçesine 39 km, Nikfer’e 14 km mesafede yer almaktadır.  Kış Turizmi’ne elverişli Bozdağ, Denizli Tavas Bozdağ Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi olarak 2012 yılında ilan edilmiştir.   Batı Anadolu Bölgesi’ nin en büyük kayak merkezi olabilecek kapasitede doğal pistleri mevcut olan Bozdağ’ da Aralık - Nisan ayları arasında kayak imkânı bulunmaktadır. 

İlimiz SPOR TURİZMİ parkur alanları bakımından çok zengindir. Honaz Dağı, Çökelez Dağı, Bozdağ, Çameli Yaylacık Dağı ve Pamukkale Örenyeri’ nde Yamaç Paraşütü, Honaz Dağı Milli Parkı, Beyağaç Kartal Gölü, Güney Şelalesi, Çal Ağlayan Kaya Şelalesinde Bisiklet Turları, Dalaman Çayı, Büyük Menderes’in Bekilli ve Çal ilçesi sınırları içerisindeki büyük kanyonlarda Kano-rafting, Işıklı ve Gökpınar Gölleri ile Adıgüzel Barajında su sporları, Honaz Dağı, Beyağaç Kartal Gölü tabiatı koruma alanı, Karcıdağı, Babadağ, Bozdağ gibi alanlarda dağ ve doğa yürüyüşü (trekking), atlı doğa yürüyüşü yapılabilmektedir.

Ayrıca Denizli’de Macera severlerin ve doğa tutkunlarının uğrak yeri olan Çivril   Akdağ Tokalı Kanyonu, Çameli  Gavurdeliği Kanyonu, Bozkurt Karakısık Kanyonu, Çal Kısık Kanyonu ve Kale İnceğiz Kanyonu  oldukça ilgi çekicidir.

Denizli  ülkemizin önde gelen destinasyon turizm merkezlerinden  olmasının yanı sıra bölgesinin ekonomi devi, sanayi ve ticaretin merkezi, değişimin ve gelişimin vizyon şehridir.

Sahip olduğu girişimcilik ruhu yaratıcılığı ve azim ile birleştiren İç ve dış turizme on iki ay hizmet sunabilen Denizli; tekstil dokuma, konfeksiyon ve mermer başta olmak üzere gıda, plastik, kimya, kablo, elektrolitik bakır, cam, kağıt, metal eşya, deri,  makine, çimento ve hadde mamulleri gibi geniş bir sektörel çeşitliliğe sahiptir. Yıllık 3,5 milyar dolar civarındaki ihracatı ile170 ülkeye ürünlerini satmaktadır.

Denizli üreten bir şehirdir. Buldan ve Kızılcabölüğün el tezgahları, Babadağ'ın ev tekstili, Yatağanın bıçakları, Yeşilyuva dericilikte ayakkabıcılık’da, Türkiye leblebisinin %70 ini üreten Leblebinin anavatanı Serinhisar, Çivril'in elması, Honaz'ın kirazı, Güney ve Çal ilçelerinin dünyaca meşhur tada sahip şaraplık üzümleriyle Dionysos’ tan Günümüze Bağ ve Şarapçılık her ilçesinde dünyaya farklı zenginlikler sunar.

El emeğinin ve sanatın bir diğer örneği olan cam sanatı Denizli’de hala isimsiz kahramanların usta ellerinde can buluyor. Çeşm-i bülbül ile taçlanan bu eserler Denizli’den dünyaya eşsiz bir cam sanatı mirasını sunuyor.

Denizli Pamukkale Üniversitesi, 50 bine yaklaşan öğrenci kapasitesi, teknolojik yatırımları ve güçlü akademisyen kadrosuyla Uluslararası Kongrelere ev sahipliği yapan, Türkiye'de ve Avrupa'da ses getiren bilimsel çalışmalara imza atmaktadır.

Tarih sahnelerinde büyük medeniyetlere ev sahipliği yapmış olan Denizli, modern yaşam merkezleri, gelişmiş alt ve üst yapıları, son teknolojiyle düzenlenen demir ve kara yolları dünya standartlarına uygun hava alanıyla  da günümüzde Türk şehirciliğine vizyon teşkil etmektedir.

binlerce yıllık tarihi, doğal güzellileri , kültürel birikimi ve modern görüntüsüyle bambaşka bir şehirdir Denizli. Denizli Türkiye'nin parlayan yıldızı.    

DENİZLİ İLİ VE İLÇE HARİTALARI

BAKLAN İLÇESİ
Hüsamettin Dede, Anadolunun Türklerin hakimiyetine girmesini sağlayan Miryokefolon (1176) savaşına katılmış ve bu savaşta yaralanmıştır. Bu günkü ilçenin kesin kuruluş tarihi bilinmemekle beraber, tahminen 1200 yıllarında Anadolu Selçuklu Devleti zamanında, Horasan Beylerinden Abdi Bey, 12 çadırlık oymağı ile Baklan ovasında ilk yerleşimi kurmuştur.

Baklan'ın kurucularından olan Abdi Bey'in kökleri Horasandaki Kayı Boyu beylerinden Apobay veya Apabay ismindeki Kayı beyine dayanır. Bu boy Horasan'dan yola çıkmış ve Bağdat üzerinden daha sonra Konya havalisine gelmiştir. Konya'dan sonra da bir kısmı, Bursa yöresine yerleşen Osmanlı'nın kurucusu Kayı aşiretidir. Abdi bey ise Afyonkarahisar üzerinden Denizli-Baklan'a yerleşen aşireti temsil eder.
Baklanlı Hüsamettin Dede Çal, Baklan bölgesi Alaşehire kadar olan bölge ile Denizli havalisinin Fethedilmesi Hüsamettin Dede komutasında olmuştur. Anadolu Selçuklu Uç Beyleri'nden Hüsamettin Bey (Dede) Baklan'a gelerek buraya yerleşmiştir.Hüsamettin Gazi Bey, Selçuklu akıncı komutanıdır ve Haçlılara karşı mücadele vermiştir. Asikaraağaç (Acıpayam) isyanını bastırmıştır.
Baklan, Arapça'da “zahire” anlamına geldiğinden ovaya, Baklan denilmiştir. “Rivayete göre nöbetteki askere kumandan yaklaşarak, kuş bakışı alanı (ovayı) göstererek bak bu alanı iyi gözetle. Düşman, gözettiğin bak bu alandan gelebilir demiş. “Bak bu alandan” sözü günümüze kadar değişikliğe uğrayarak BAKLAN adını almıştır.”
Çarpışmalar sonucunda ölen Hüsamettin Bey için bugün hâlâ ayakta duran türbe inşa edilmiştir. Bundan sonra ilçeye Dede'nin adından dolayı Dedeköy denilmiştir.
Baklan 1867 yılında kaza olmuş, adliye teşkilatı kurulmuştur.1885 yılında kaza teşkilatı kaldırılarak nahiye haline getirilmiştir. 1930 yılında adliye ve belediye de kaldırılmıştır.1953 yılında belediye yeniden kurulmuştur. 1955 yılında bir kez daha adliye kurulmuş ise de 1960 yılında adliye kaldırılarak, nahiye statüsüne döndürüldükten sonra merkezin adı Dedeköy olarak değiştirilmiştir. 20 Mayıs 1990 yılında ise Nahiye yeniden ilçe statüsüne kavuşmuştur. İlçe Merkezinin adı da Baklan olmuştur. İlçe yakınındaki Baklan höyük yerleşimine göre tarihi en az 5500 yıl öncesine dayanmaktadır.

Coğrafi Yapı ve Nüfus

2018 yılı sayımına göre nüfus 5664 dür.

Ekonomik Durum

İlçe merkezinde, kasaba ve köylerinde iş ve çalışma hayatı genel olarak tarıma dayalıdır. Sanayi kuruluşu yoktur. Halk genelde kendi arazilerinde çalışmakta ancak sulama imkânı olmadığından istenilen verim alınamamaktaydı. Baklan Ovası'nda yapılmakta olan toprak ıslah çalışmaları, sulama kanalı ve kanaletlerin devreye girmesiyle ilçe ve köylerinde yeni ve bereketli bir dönem başlamaktadır. Baklan ovasının tamamının sulanmasıyla birlikte, hem Denizli hem de Ege Bölgesi'nin çok büyük tarımsal potansiyelinin ekonomik olarak değerlendirme imkânı bulacağı, çeşitli uzmanlarca ifade edilmektedir.

Han Yıkığı

Baklan ilçesi ile Boğaziçi Kasabası arasında yeralan uluyol güzergahındaki ortaçağ dönemini yansıtan arkeolojik kalıntılar, duvar örgüsü, mimari elemanlar, sütunlar gibi kalıntılara rastlanmaktadır. Yöre halkı tarafından bu alan Han Yıkığı olarak bilinmektedir.

Çalkebir Höyük

Baklan ilçesi, Boğaziçi Kasabası sınırları içerisindeki Çalkebir Höyük, Baklan ilçesinin 5.5 km batısındadır. Denizli-Baklan karayolu üzerindedir. Höyük yaklaşık güneybatı-kuzeydoğu istikametine 140 m kuzey-güney istikametinde 90 m'dir. Höyüğün yüksekliği 20-25 m. civarındadır. Höyükte Tunç, Frig ve Roma dönemini yansıtan keramik örnekleri görülmektedir.

Kızılcıktepe Höyüğü

Baklan ilçesi Hadim köyü sınırları içinde köyün kuzeyindeki Kızılcıktepe mevkiinde yer alır. Höyük yayvan bir yükselti halindedir. Prehistorik dönemlerde iskana uğrayan Baklan ovasındaki yerleşim alanlarındandır.Üzerinde tarım faaliyetleri yapılmaktadır.

Karacatepe Höyük

Baklan ilçesi, icikli Köyü sınırları içinde bulunan Karacatepe höyük İcikli köyüne 2,5-3 km'dir. Höyüğün yüzeyindeki seramik parçalarına göre, Tunç, Frig, Hellenistik ve Roma dönemlerine ait yerleşim mevcuttur. Höyüğün n ekrepolünde 1998 yılında Müze Müdürlüğü tarafından kurtarma kazısı yapılmıştır.

Konak Höyüğü

Baklan ilçesi Konak Köyü sınırları içindedir. İcikli Köyü Karaca Höyüğü'nün 3km doğusundadır. Prehistorik dönem yerleşim alanlarındandır.

Baklan Beşparmak Dağı Arkeolojik Yerleşimi

Baklan ilçesi, Beşparmak dağında antik taş ocağı; bir anıta ait düzgün kesme blok taşlar, mimari elemanlar, arşitrav ve lentolar bulunmaktadır. Düzlük alanda ve kayalıklar üzerinde bol miktarda Roma dönemine ait  seramikler vardır.

MAHALLELER:

1-BALCA MAHALLESİ  2-  BEYELLİ MAHALLESİ 3-BOĞAZİÇİ MAHALLESİ 4-ÇATALOBA MAHALLESİ 5-DAĞAL MAHALLESİ 6-GÖKPINAR MAHALLESİ 7- GÜRLÜK MAHALLESİ  8-HADİM MAHALLESİ 9-HÜSAMETTİN DEDE MAHALLESİ 10-İCİKLİ MAHALLESİ 11-KAVAKLAR MAHALLESİ 12-KİRAZLI MAHALLESİ13-KONAK MAHALLESİ 14-ŞENYAYLA MAHALLESİ

2. 
   

DENİZLİ ÇAL İLÇESİ:

TARİHİ VE COĞRAFİK YAPI
1071 Malazgirt Savaşı ndan sonra yöreye Selçuklu uç beyleri akınlar yapmaya başlamış; 1176 Miryakefalon Savaşı'ndan sonra da kesin olarak Türk Egemenliği altına girmiştir. 1862 yılında İzmir İline bağlı bir İlçe olarak teşkilatlanmış ve 1923 yılında Denizli İline bağlanmıştır. Bölgenin Türk hâkimiyetine girmesinden sonra yöreye yerleşen insanların demircilikle uğraşması nedeniyle Demirciköy olarak isimlendirilmiştir. 19 yy.

Ekonomik Durum
İlçe nüfusunun büyük bir bölümü tarımla uğraşmaktadır. Üzüm, elma, sebze, tahıl, anason, haşhaş, kekik, ayçiçeği, yem bitkileri gibi ürünler başlıca tarımsal ürünleri oluşturmaktadır. İlçemizde sofralık üzüm depolanan 7 adet soğuk hava deposu bulunmaktadır. Toplam yıllık kapasiteleri 5 200 tondur. Depolanan sofralık üzümün önemli bir bölümü paketlenerek ihraç edilmektedir. Toplam yıllık ihracat miktarı 2 milyon dolar olarak gerçekleşmektedir. İlçemizde 9 adet şarap üretim fabrikası bulunmaktadır. Akkent Beldemizde faaliyet gösteren Confurt Meyve Konsantresi Fabrikasının Yıllık ihracat miktarı 8 milyon dolar olup, 100 kişiye istihdam sağlamaktadır.

Denizler Beldemizde faaliyet gösteren Erdem Mermer İşletmesinin Yıllık ihracat miktarı 9,5 milyon dolar olup, 90 kişiye istihdam sağlamaktadır. Belevi Beldemizde faaliyet gösteren Denizli Çimento Fabrikasında yıllık 2 milyon ton çimento üretimi yapılmakta; bunun 440 bin tonu ihraç edilmektedir. Çimento fabrikası 257 kişiye istihdam sağlamaktadır.

Tarımsal Kuruluşların dışanda ilçemizde sanayi kuruluşu olarak Belevi Beldesi sınırları içersinde Denizli Çimento ve Denizler Beldesinde Mermer İşleme Tesisi bulunmaktadır. Belevi Beldesi sınırları içinde 23 adet mermer ve traverten ocağı ruhsatlı olarak faaliyet sürdürmekte olup bunların yıllık toplam üretim kapasiteleri 103,5 tondur.

ortalarından itibaren ise Çağatay Türkçesinde “Yüksek Yer” anlamına da gelen Çal adını almış olan yörede bu isim ile ilgili olarak çeşitli rivayetler olmasına rağmen bölgenin coğrafi konum itibariyle kullanıldığı tahmin edilmektedir. Kurtuluş Savaşında ayrı bir öneme sahip olan İlçede, zamanın Çal Müftüsü Ahmet İzzet Efendi önderliğinde örnek bir bölgesel direniş hareketi gösterilerek daha işgalin ilk günlerinden itibaren mitingler düzenlenerek işgal protesto edilmiş, Çal'a yaklaşan Yunan kuvvetlerinin ilerleyişini durdurmak için Menderes Nehri üzerindeki köprüler tahrip edilmiş, silahlı mücadele yapılarak daha fazla ilerlemelerine engel olunmuştur. Kurtuluş Savaşında Resmi kayıtlara göre 279 Çallı şehit düşmüştür.

İlçenin idari yapısı içerisinde yer alan Bekilli Bucağı 1988 yılında, Baklan Bucağı 1990 yılında müstakil ilçe olmuştur. Çal'ın doğusunda Çivril ve Baklan İlçeleri, batısında Denizli Merkez İlçe ve Güney İlçesi, güneyinde Bozkurt ve Honaz İlçeleri, kuzeyinde Bekilli ve Ulubey İlçeleri bulunmaktadır. Arazi yapısı dalgalıdır. Menderes Nehri İlçe topraklarından geçmektedir. İklim olarak İç Anadolu yayla iklimi hakimdir. Kışlar soğuk ve yağışlı, yazlar serin ve kuraktır. Çal İlçesi Denizli İli'ne 63 kilometre mesafededir. İlçenin rakımı 850 m, yüzölçümü 858 km²dir.

Bölgede bir çok doğal güzellik bulunmaktadır: Çökelez Dağı, Hançalar Köprüsü, Kaplanlar Köyü Göleti, Yöğlük Mevki, Sakızcılar Şelalesi, Kısık Kanyonu, Gelinören Ilıca, Sazak Tümülüsü. Ayrıca bu doğal güzelliklerin yanında, tarihî yerler ve binalarda bolca bulunmaktadır. Bunlar, Bahadınlar Apollon Termenos Tapınağı,Dayılar mahallesindeki  Ekşihöyükte Doc.Dr.Fulya DEDEOĞLU Bşk.lığında yapılan kazılarda günümüzden 8000-9000 yılları arasına tarihlenen bulgulara ulaşılmaktadır. Yukarıseyit Tarihi Değirmen ve Çeşmeleri, Ortaköy Tarihi Bina, Dayılar Tarihi Bina, Kayı Pazarı Minaresi ve Ahmet Çökelez Konağı… Bu kadar güzel yerin yanında mutlaka ziyaret edilmesi gereken türbeleri de vardır. Bunlar, Mahmutgazi Dede Türbesi ve Sazak Köyü Zekeriya Dede Türbeleridir. Sudan koyun geçirme yarışması, İlçemize bağlı Aşağıseyit köyünde 828 yıldır süregelen bir gelenektir. Koyun sürülerinin Büyük Menderes nehrini yüzerek geçmesini amaçlayan yarışma, her yıl yapılmaktadır.

NÜFUS
Güncel Nüfus Bilgileri İçin Tıklayınız

Tarihçe
İlk çağlarda Mosyna olarak adlandırılan Çal, bölgenin Türk hakimiyetine girmesinden sonra, 19.yy ortalarına kadar Demirciköy olarak adlandırılmıştır. Bu ismin o dönemlerde İlçede demirciliğin yaygın bir zanaat dalı olmasından dolayı verildiği tahmin edilmektedir. 9.yy ortalarından itibaren ise Çal adı kullanılmaya başlanmıştır. Çal kelimesi Çağatay Türkçesi'nde “yüksek yer” anlamına gelmektedir. Denizli ve Çal çevresi, Büyük Selçuklu İmparatorluğu ile Bizans arasında yapılan 1071 Malazgirt Zaferi sonrası dönemde Selçuklu Türklerinin egemenliği altına girmiştir. Çal 13.yy'da Türkiye Selçuklu Devleti'nin batı uç bölgesinde yer almıştır. Çal Bölgesi de 1261'den itibaren germiyanoğulları Beyliği'nin egemenliği altına girmiştir. 1391 tarihine kadar Germiyanoğulları egemenliğinde kalan Çal bölgesi, bu tarihte Yıldırım Bayezid tarafından Osmanlı Devleti'ne katılmıştır.

Uzun süre Kütahya Sancağı'na bağlı bir nahiye olarak bulunan Çal, 1826 yılında İzmir'e daha sonra ise Aydın'abağlanmıştır. 1882'de Denizli Sancağı kurulunca bu sancağa bağlanan Çal'da, 1886 yılında Kaza (İlçe) teşkilatı kurulmuştur.

Osmanlı döneminde Çal, bölgenin önemli bir merkezi durumundadır. İlçe yakınlarında “Kayı Pazarı”nın kurulması,Çal'da Kadılık teşkilatının ve üç adet medresenin bulunması (Bugünkü Gazi İlkokulu binasının bulunduğu yerde Emin Efendi Medresesi, Savranzade Camii çevresinde Süleyman Efendi Medresesi ve Aşağı Camii'deki Fakioğlu Medresesi) bunun göstergesidir.

ULAŞIM

İlçemiz Denizli İl merkezine 65 km uzaklıktadır. Çevre illerden; Uşak'a 87 km, Burdur'a 150 km, Aydın'a 191 km, Muğla'ya 211 km Afyon'a 220 km, Manisa' ya 271 km, ve İzmir'e 289 km mesafededir. İlçe ile İl Merkezi arasında ulaşım otogardan her yarım saatte bir hareket eden Çal Birlik Minibüsleri ve Akkent Birlik Minibüsleri ile çevre yerleşim yerlerinden gelen diğer minibüsler, belediye otobüsleri, ayrıca komşu ilçe Bekilli'den gelen otobüsler ile yapılmaktadır. Ayrıca, Çal İlçesine 60 km uzaklıkta Çardak Hava alanı mevcuttur.

 MAHALLE  İSİM  LİSTESİ

1-1200 Evler Mahallesi,  2Adalet Mahallesi,3Akçeşme Mahallesi,4Akkonak Mahallesi,

5Alpaslan Mahallesi,6Altıntop Mahallesi,7Bahçelievler Mahallesi,8Barbaros Mahallesi,

9Barutçular Mahallesi,10Bereketler Mahallesi,11Bozburun Mahallesi,12Çakmak Mahallesi,

13Değirmenönü Mahallesi,14Servergazi Mahallesi,15Eskihisar Mahallesi,16Gerzele Mahallesi,

17Göveçlik Mahallesi,18Gültepe Mahallesi,19Gümüşçay Mahallesi,20Hacıeyüplü Mahallesi,

21Hallaçlar Mahallesi,22Hisar Mahallesi,23İlbade Mahallesi,24Kadılar Mahallesi,

25Karahasanlı Mahallesi,26Karaman Mahallesi,27Kayalar Mahallesi,28M.Akif Ersoy Mahallesi,

29Merkezefendi Mahallesi,30Muratdede Mahallesi,31Saraylar Mahallesi,32Saruhan Mahallesi,

33Selçuk Bey Mahallesi,34Sevindik Mahallesi,35Sırakapılar Mahallesi,36Sümer Mahallesi,

37Şemikler Mahallesi,38Şirinköy Mahallesi,39Yeni Mahallesi,40Yenişafak Mahallesi,

41Yenişehir Mahallesi,42Zafer Mahallesi,43Aşağışamlı Belediyesi ,44Başkarcı Belediyesi ,

45Altındere Köyü,46Çeltikçi Köyü,47Kumkısık Köyü,48Salihağa Köyü,49Üzerlik Köyü,

50Yeşilyayla Köyü

DENİZLİ  PAMUKKALE  İLÇE  BELEDİYESİ
                                        MAHALLE  İSİM  LİSTESİ

 

1.   AKÇAPINAR	24.   GÖZLER	47.   KÜÇÜKDERE
2.   AKDERE	25.   GÜZELKÖY	48.   MEHMETÇİK
3.   AKHAN	26.   GÜZELPINAR	49.   ONBEŞ MAYIS
4.   AKKÖY	27.   HACIKAPLANLAR	50.   PAMUKKALE
5.   AKTEPE	28.   HAYTABEY	51.   PELİTLİBAĞ
6.   ANAFARTALAR	29.   HÜRRİYET	52.   PINARKENT
7.   ASMALIEVLER	30.   IRLIGANLI	53.   SİTELER
8.   ATALAR	31.   İNCİLİPINAR	54.   TEKKE
9.   BAĞBAŞI	32.   İSTİKLAL	55.   TOPRAKLIK
10.   BELENARDIÇ	33.   KALE	56.   UZUNPINAR
11.   CANKURTARAN	34.   KARAHAYIT	57.   YENİKÖY
12.   CUMHURİYET	35.   KARAKOVA	58.   YUKARIŞAMLI
13.   ÇEŞMEBAŞI	36.   KARAKURT	59.   YUNUS EMRE
14.   DELİKTAŞ	37.   KARATAŞ	60.   ZEYTİNKÖY
15.   DEVELİ	38.   KARŞIYAKA	61.   ZÜMRÜT
16.   DOKUZKAVAKLAR	39.   KAVAKBAŞI
17.   ELDENİZLİ	40.   KAYIHAN
18.   EYMİR	41.   KERVANSARAY
19.   FATİH	42.   KINIKLI
20.   FESLEĞEN	43.   KOCADERE
21.   GONCALI	44.   KORUCUK
22.   GÖKPINAR	45.   KURTLUCA
23.   GÖLEMEZLİ	46.   KUŞPINAR