Denizli’ nin, şifa kaynağı termal sularıyla ünlü Karahayıt
İl Kültür ve Turizm
Müdürlüğü Müze arkeologları tarafından 9 Nisan 2013 -
14 Haziran 2013 tarihleri
arasında yapılan kazı çalışmaları sonucu Anadolu’ da ilk
defa ortaya çıkan, şimdiki
termal yapıların öncüsü sayılacak 'Termal Yapı'
tespiti yapılmıştı. Pamukkale İlçesi,
Karahayıt Mahallesinki bu yapıda Prf.Dr.Celal ŞİMŞEK
bilimsel danışmanlığında
4.08.2014 tarihinde tekrar başlayan kazı ve restorasyon
çalışmaları devam ediyor.
2013 Yılında bir bölüm açığa çıkarılan yapıdaki
çalışmalara öncelikle ot ve
çevre temizliği ile başlanılmıştır. Restorasyon ve
konservasyon için gerekli
malzemeler belirlenerek yapımı eksik paye, başlık ve
arşitrav bölümleri için
yeni traventerler temin edilmiş ve kesim işleri yapılarak
restore çalışmaları
büyük ölçüde tamamlanmıştır. Ayrıca yapının duvarlarından
harç örnekleri
alınarak analizleri doğrultusunda duvarların derz dolguları
tamamlanmak üzeredir.
Yapıda yapılan kazı çalışmalarında bir adet yarım daire
yıkanma havuzu, bir adet dikdörtgen küçük havuz, bir adet yarım daire yıkanma
mekanı ve etrafı paye ve başlıklarla çevrili havuz, güney bölümünde karşılıklı
yarım daire iki adet yarım yuvarlak yıkanma bölümü olmak üzere toplam 4 adet
yarım yuvarlak yıkanma yeri ve iki adet havuz tespit edilmiştir. Yapıdaki
yıkanma bölümleri ve dikdörtgen havuz mermer kaplama olup, havuz alanının
güneyinde ısıtma ( hipokaust) sisteminin geçtiği görülmüştür.
M.S. 4. ve 5. yüzyıla
tarihlenen yapının yuvarlak planlı olan orta mekânında
sıhhi amaçlı kullanılan havuz ortaya çıkarılmıştır.
Basamaklı olan havuzun yüzme
amaçlı değil, tedavi amaçlı kullanıldığı
belirlenmiştir. Havuza termal suyun, Kırmızı
su kaynağından özel kanallarla taşındığı ve kullanılan
termal suyun dışarı atılması
için kanallar yapıldığı belirlenmiştir. Binanın
ısıtılması için Hipokaust sistemi
tespit edilmiştir. Hipokaust, Romalıların MS. 1. yüzyılda
kurdukları merkezi
ısıtma sistemidir. Bu sistem bir yapının zeminine inşa
edilen bir fırınla işlemekteydi.
Fırının ürettiği sıcak hava sütunlardan oluşmuş
"hipokaust" adlı kanallardan
geçiyor ve buradan da bir bacayla evin duvarlarına
veriliyordu. Genel olarak
halka açık hamamların ısıtılmasında kullanılsa da soğuk
aylarda evlerin ısıtılmasında
da kullanılmıştır. Anadolu topraklarında ender
bulunan ve günümüzde halen devam eden
Karahayıt bölgemizin 4-5. yüzyıldan bu yana sağlık
amaçlı kullanılan bir turizm
merkezi olduğu, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Müze
arkeologları tarafından bu
yaptığımız çalışmalarda elde edilen bilgi ve belgelerle
ortaya çıkmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder