YANILTICI TANITIMIN TURİZM SEKTÖRÜNE ETKİLERİ …

Kanunlar, uygulamalar, sorunlar ve çözüm önerileri...

          Ülkemiz turizmi son yıllarda büyük bir gelişme göstererek daha dinamik bir yapı ve işleyişe kavuşmuş, dünya turizm sektöründe önemli bir yere gelmiştir. Bu gelişmenin sürdürülmesinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve turizm sektörü olarak alınan önlem ve düzenlemeler büyük rol oynamaktadır.

          4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ve Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik kapsamında, ülkemiz turizm sektörünün gelişmesi ve daha verimli çalışması için anılan mevzuatça aranılan niteliklere sahip olan tesislere Kültür ve Turizm Bakanlığınca turizm işletmesi belgesi verildiği ve bu tesisler teşvik mevzuatı kapsamında teşvik edilmektedir.

         “Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin 19. Maddesinde “Oteller, asli fonksiyonları müşterilerinin konaklama ihtiyaçlarını sağlamak olan bu hizmetin yanında, yeme-içme, spor ve eğlence ihtiyaçları için yardımcı ve tamamlayıcı birimleri de bünyelerinde bulundurabilen tesislerdir. Oteller, bir, iki, üç, dört, beş yıldızlı oteller olarak sınıflandırılırlar” denilmektedir. “Turizm Teşvik Kanunu”nun 3. Maddesinin (g) bendinde Turizm İşletme Belgesinin turizm sektöründe faaliyet gösteren turizm işletmelerine Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca verildiği belirtilmektedir.

          Dolayısıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı mevzuatı çerçevesinde “yıldız” simgesi yalnızca Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan Turizm İşletme Belgesi almış tesislerce kullanabilmektedir. Bu itibarla Belediye veya Özel İdare gibi diğer kamu kurumlarınca ruhsatlandırılmış olan tesisler, tanıtım ve pazarlamalarında “yıldız” simgesini kullanamazlar, hükmüne rağmen maalesef ülkemizde Turizm İşletme Belgesine haiz olmadığı halde yıldız ibaresini kullanarak tesislerinin tanıtımını yapan çok sayıda işletme bulunmaktadır. Bu tesisler Turizm İşletme Belgeli tesislere karşı haksız kazanç sağlayarak yürürlükteki mevzuat hükümlerine aykırı olarak haksız rekabete de yol açmaktadırlar.

         Teknolojinin gelişmesi reklam ve tanıtımın hatta direk rezervasyonların yapılabildiği internet sitelerinin yayılmasına zemin hazırlamış ancak bu sitelerin kontrolünü de neredeyse imkansız hale getirmiştir. Bu sanal seyahat acentesi gibi çalışan, nesnel olmayan ve karşınızda çoğu zaman bir muhatap bulamadığınız sitelerde yapılan tesis reklam ve tanıtımlarında afaki gerçek dışı mesela Belediye Belgeli bir pansiyonun 3 yıldızlı otel gibi gösterildiği tanıtımlara sıklıkla rastlanır olmuştur.

         Kültür ve Turizm Bakanlığı’ ndan belgeli Seyahat Acentaları, turizm işletmeleri ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’ ndan belgesi bulunmayan yeme-içme ve konaklama tesisleri; internet siteleri, satış katalogları, broşürler, yazılı ve görsel basına verdikleri ilan ve reklamlarda, müşterileri aldatıcı veya yanıltıcı reklam, ilan ve örtülü reklam yapamazlar.

         Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli tesislerce yanıltıcı tanıtım yapıldığının belirlenmesi halinde Kültür ve Turizm Bakanlığımızca idari yaptırım uygulanmaktadır. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgesi bulunmayan tesisler üzerinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın herhangi bir yaptırımı bulunmamaktadır. Turizm Belgesi bulunmayan tesislerin yanıltıcı tanıtımına ilişkin işlemler ilgili mevzuat uyarınca Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca yürütülmekte olduğundan, belgesiz tesislere ilişkin yanıltıcı tanıtımın tespiti halinde konu gereği için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na iletilmektedir.

          4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 16. Maddesine göre yanıltıcı tanıtıma giren uygulamalar ülkemizin imajını kötü etkilemekte ve müşterinin mağdur olmasına yol açmaktadır.

          Bu kapsamda, turizm sektöründe faaliyet gösteren, sınıfı dışında reklam ve tanıtım yapan Turizm İşletme Belgeli tesisler Kültür ve Turizm Bakanlığı’na, Belediye Belgeli tesislerin tespiti halinde ise 4077 Sayılı Kanunun 25. Maddesinin 8. Fıkrası gereği 2013 yılı için 87.915 Türk Lirası idari para cezası uygulanmaktadır.

          İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü olarak ülkemiz ve ilimizin imajını zedeleyen, yanıltıcı tanıtım yapan turizm belgeli ve belgesiz olarak faaliyet gösteren tesislerle ve internet siteleri ile mücadele edilmektedir. Bu konuda muhatap bulabildiğimiz birçok internet sitesinin ve tesislerin yanlış tanıtım ve bilgilendirmeleri düzelttirilmektedir.

          Belediye veya Özel İdare Belgeli olarak faaliyet gösteren yeme-içme ve konaklama tesislerinin yanıltıcı tanıtım yapmalarının tespit edilmesi durumunda konu Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü’ne iletilmektedir. Konunun incelenmesi ve karara bağlanması haftalarca sürmektedir. Bunun sonucunda da tesislerin yanıltıcı tanıtıma devam etmesine, müşterilerin mağdur olmasına, haksız rekabete yol açılmasına ve ülkemiz turizminin de olumsuz olarak etkilenmesine sebep olunmaktadır. Bu sorunun anında ve yerinde çözümlenebilmesi için, naçizane fikrim yetkilerin Ankara’dan İllere verilmesi, yanıltıcı tanıtımın engellenmesi ve mağduriyetlerin giderilebilmesi açısından büyük önem arz etmektedir.

          Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ana hedeflerinden biri olan; Cumhuriyetimizin ilanının 100. yılı olan 2023 yılında hedeflenen 63 milyon turist, 86 milyar dolar gelire ulaşılabilmesini teminen, ülkemize gelen ziyaretçilerin beklentilerinin en iyi şekilde karşılanması ve ülkemiz turizminin zarar görmemesi ayrıca turizm tesislerinin ve internet sitesi sahiplerinin yukarıda belirtilen idari para cezasına maruz kalmaması için internet sitelerinde, satış kataloglarında, broşürlerde, yazılı ve görsel medyada müşterileri aldatıcı ve yanıltıcı reklam vermemeleri ülkemiz turizminin imajının yanında kendi menfaatleri açısından da büyük önem arz etmektedir.

 

Mehmet KORKMAZ
Denizli Kültür ve Turizm Müdürü
04 Kasım 2013 Pazartesi