Profesyonel Turist Rehberlerinin Dünya Rehberler Günü Kutlu Olsun…

Profesyonel Turist Rehberleri ülkemizin tanıtım alanındaki en önemli paydaşlarıdır…

Türkiye’mizin tanıtımı, dünyadaki görüntüsü, saygınlığı ve etkinliği bakımından oldukça önemli rol oynamaktadır. Tanıtım faaliyetlerinin, belirli bir stratejiye oturtulması eşgüdüm halinde ve işbirliği içinde, konusunda iyi eğitim almış personel tarafından yürütülmesi büyük önem taşımaktadır. Tanıtımda başarı, profesyonel çalışana, uzun vadeli planlamaya, global bakışa ve ayrıntılı uygulamaya dayalı bir yaklaşımın benimsenmesine bağlıdır.

Ülkemiz, birçok medeniyetlerin beşiği ve köprüsü olmuş, eski medeniyetlerin geleneklerini ve kültürlerini miras olarak almış, kendi kültürünü oluşturmuş, bunu toplumsal yaşam biçimi olarak diğer ülkelerin ve halkların istifadesine sunmuştur. Doğal olarak, diğer toplumlar, bu zengin kültüre ve onu barındıran bu güzel coğrafyaya ilgi duymaktadır. İlgi duymanın ve ilgi göstermenin ön koşulu, farkında olmaktır. Dolayısıyla tanıtım faaliyetleriyle, iletişimin sağlanmasının, önyargıların giderilmesinin, doğru bilgi ve olumlu görüntü verilmesinin yanı sıra farkındalık yaratılması da gerekmektedir. Kültürel ilişkilerin, ülkeler arasında yalnızca karşılıklı anlayışı güçlendirmeyip, aynı zamanda ortak hareket için de uygun bir zemin oluşturduğuna inanılmaktadır.

Ülkemiz hakkında doğru bilgi ve olumlu görüntü verilmesinin ve pozitif farkındalık yaratılmasının ön koşulu her türlü baskıdan uzak iyi yetiştirilmiş, muhatabının dilini çok iyi seviyede kullanabilen personel ile mümkündür. Öncelikle Dış İşleri ve Kültür ve Turizm Bakanlığının yurtdışı uzantılarında çalışanlar, yurt içinde de özellikle turist ile birebir çalışan Turist Rehberleri, Turizm Danışma Görevlileri, otel ve seyahat acentesi çalışanları bu gruba girmektedir.

M.Ö. 7. yüzyılda olimpiyat oyunları organizasyonu ile başlayan rehberlik mesleği, 19. yüzyılda İngiltere’de Thomas Cook’un trenle gezi düzenlemeye başlamasıyla kurumsallaşmaya başlamış, Ülkemizde ise rehberlik 19. yüzyıl sonlarında görülmeye başlamıştır. Turist rehberliği ile ilgili ilk yönetmelik 3 Eylül 1971 gün ve 13945 sayılı Tercüman Rehber Kursları ve Tercüman Rehber Yönetmeliği adıyla yayımlanmıştır. Turist Rehberliğini meslek olarak tanımlayan yasa 22 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş, 23.02.2013 tarih ve 28568 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliği ile de son halini almıştır.

Profesyonel Turist Rehberleri ülkemizin tanıtım alanındaki en önemli paydaşlarıdır. Türkiye’ye gelen turistlerin en uzun süre beraber oldukları bilgi ve becerileri karşısında en çok etkilendikleri Türk insanının örneği olarak gördükleri kişiler Turist Rehberleridir.  Seyahat acentalığı faaliyeti niteliğinde olmamak kaydıyla kişi veya grup hâlindeki yerli veya yabancı turistlerin gezi öncesinde seçmiş oldukları dil kullanılarak ülkenin kültür, turizm, tarih, çevre, doğa, sosyal veya benzeri değerleri ile varlıklarının kültür ve turizm politikaları doğrultusunda tanıtılarak gezdirilmesini veya seyahat acentaları tarafından düzenlenen turların gezi programının seyahat acentasının yazılı belgelerinde tanımladığı ve tüketiciye satıldığı şekilde yürütülüp acenta adına yönetilmesini sağlayan kişiler Turist Rehberliği Meslek Kanununa göre turist rehberleridir. T.C. Vatandaşı 18 yaşını aşmış kişilerin Turist rehberi olabilmeleri için üniversitelerin turist rehberliği bölümünden veya herhangi bir yüksek öğrenim kurumundan en az lisans mezunu olmak ve bir yabancı dili çok iyi derecede bilmek gereklidir. Genel kültür, yabancı dil sınavları ve Türkiye turundan sonra bitirme sınavlarında da başarılı olmak zorundadırlar. Görüldüğü üzere Profesyonel Turist Rehberi olmak için kişinin hayli donanımlı olması gerekir.

Denizli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü olarak, Ülkemizin önde gelen destinasyonları içinde yer alan İlimizde ilk defa 29 Kasım 2010 tarihinde açılan ve 9 Nisan 2011 tarihinde sona eren kursu tamamlayan rehber adayları, 18 Nisan 2011 tarihinde çıktıkları zorunlu yurtiçi uygulama gezisini 28 Mayıs 2011 tarihinde tamamlamış, 7 - 9 Haziran 2011 tarihileri arasında bitirme sınavlarına katılarak, 150 rehber adayı profesyonel turist rehberi olmaya hak kazanmışlardır.    

Rehberlik fedakârlık gerektiren icrası zor bir meslektir. İnsanlarla ilgilenmek zordur, ülkemiz hakkında bilgisi olmayan insanlarla uğraşmak neredeyse ülke içerisinde tüm problemleriyle ilgilenmek daha da zordur. Turist rehberleri sadece gezilen mekânlarla ilgili bilgi veren kişiler değildir. Ülkemizin yaşam tarzı, folklorik değerleri, yemek kültürü, politik durumu ile ilgili bilgiler vermesi, refakat ettiği grubu doğru yönlendirerek o gruptaki turistleri gönüllü birer Türkiye elçisi haline getirmeleri de rehberin görevleri arasındadır.  

Ülkemiz genelinde 14.000’ e yakın Bakanlığımızdan belgeli turist rehberi tanıtım elçiliğini sürdürmeye devam etmektedir. Ülkemizde İllere göre rehber sayısı sırasıyla İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya, Nevşehir, Muğla, Bursa, Aydın, Gaziantep, Çanakkale, Mersin, Konya, Trabzon, Şanlıurfa, Hatay, Balıkesir, Diyarbakır, Van, Denizli, Samsun, Erzurum ve Sivas gelmektedir. Ancak, turist yoğunluğunun çok olduğu bölgelerde rehber sayısının arttığı fakat turizmden az pay alan İllerimizde ise rehber sıkıntısı yaşandığı gözlenmektedir. 

Ülkemizde 1997 yılından bu yana kutlanan Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan kokartlı, en az bir, çoğunlukla birkaç yabancı dili çok iyi düzeyde konuşan, Türkiye’yi adım adım tanıyan, sektörün olmazsa olmazlarından sayılan profesyonel turist rehberlerinin 21 Şubat Dünya Rehberler Günü’nü kutlar, başarılar dilerim.

Mehmet KORKMAZ

Denizli İl Kültür ve Turizm Müdürü

21.02.2014

100 SORUDA DENİZLİ KÜLTÜR TURİZM DEĞERLERİ!.(Bunları Biliyormusunuz)

DENİZLİ HAKKINDA BUNLARI BİLİYORMUSUNUZ❗

 

Denizli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü olarak , Denizli’nin değerlerinin tanıtımını yapmak için Denizli Büyükşehir’in “100 Değerin” tanıtım yazısı hazırladık. 100 maddelik yazıyı 15-22 Nisan 2014 tarihleri arasında kutlanacak olan ‘Turizm Haftası Etkinlik Davetiyesi’nin içine koyacağız.

Kültür turizm  değerlerimizin bilinmesi ve tanınmasının ilimiz turizmi açısından önem
arz etmektedir  “Ege Bölgesi’nin 2. büyük kenti olan Denizli; coğrafi konumu, iklimi, doğal
ve turistik yönleri yönünden önemli özelliklere sahip ve ekonomik faktörleriyle eşsiz bir yerleşim ve
uygarlık merkezidir. Lycos Vadisi içinde yer alan Denizli, antik dönemde bir geçiş ve kavşak noktası;
ticaret ve haberleşme merkezi iken günümüzde de aynı özelliğini koruyan nadir illerden biridir. Denizli,tekstil, ticaret, sanayi ve tarım sektörlerindeki hamlelerin yanısıra son yıllarda özellikle doğa harikası Pamukkale ve diğer kültür-turizm değerleriyle turizm alanında da gelişme gösterdi. Coğrafi konumu,termal su rezervi ve uygun iklim koşulları nedeniyle Kalkolitik çağdan başlayıp günümüze kadar kesintisiz bir yerleşime sahip olan Denizli; Hitit, Frigya, Lidya, İonya, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı gibi medeniyetlere ev sahipliği yaptı. 19 antik kent, 36 arkeolojik ve doğal sit, 482 sivil
mimari örneği vb gibi toplamda bine yakın tescilli kültür varlığıyla Denizli’nin tarihi, Anadolu’nun
tarihi kadar köklü ve renklidir.
İşte davetiyenin içindeki o özel yazı…
100 SORUDA DENİZLİ KÜLTÜR TURİZM DEĞERLERİ!.
1- Antik Dönem’ in sembolü olan dünyaca ünlü, en uzun ötüşlü horozun Denizli Horozu olduğunu...
2- Pamukkale’nin yer altı sularının tedavi edici özelliğinin yanı sıra temas ettiği traverten yüzeylerine
eşsiz şekiller çizerek adeta bir sanatçı kimliği sergilediğini…
3- UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi’ ne Türkiye’ den kayıtlı 11 yerden birinin Travertenleri ile ünlü
“Beyaz Cennet Pamukkale” olduğunu…
4- Antik Çağda Fay Hattı ile oluşmuş Dünyanın Doğal Tek Antik Havuzunun Pamukkale’ de
olduğunu…
5- Güneşin en güzel battığı yerin Pamukkale olduğunu…
6- Tarihin ve kültürün merkezi Denizli’ de Hz. İsa’ nın 12 havarisinden biri olan St. Philippe’ in
Martyriumu’ nun ve Mezarının olduğunu…
7- Yapımı 150 yıl süren, Akdeniz Havzası içinde en önemli ve özgün Roma Tiyatrosu olan 1800 yıllık
Antik Tiyatro’ nun Denizli’ de olduğunu...
8- Plutonium Kutsal Alanı (Cehennem Kapısı) nın Hierapolis Antik Kenti’ nde olduğunu...
9- Ploutonion Kutsal Alanı (Cehennem Kapısı)’ nda 2013 yılında gerçekleştirilen kazılarla Hierapolis
Antik Kenti’ nin tarihinin 300 yıl geriye gittiğini...
10- Günümüzün Su ve Sağlık Kenti olan Denizli’ nin Termal Sağlık ve Tedavi Merkezi olduğunu…
11- Kırmızı renkli travertenleri ile ünlü Termal Sağlık Merkezi Karahayıt’ın Denizli’de olduğunu…
12- 1.500 yıldır termal tedavinin uygulandığı Termal (Yapı) Tedavi Merkezi ve Hamam Kompleksi’nin
Karahayıt’ta olduğunu...
13- “Pamukkale Efsanesi” diye bilinen “Oduncu Güzeli Efsanesini…
14- Karahayıt‘taki Gelin Ağlama Taşı Efsanesini..
15- Denizli’ nin Kültür ve Tabiat Varlığı zengini olduğunu...
16- Antik dünyanın en büyük ve en zengin Nekropollerinin Denizli’ de olduğunu…

17- Geçmişi Neolitik Döneme kadar giden 42 adet Höyüğün Denizli’ de olduğunu...
18- Kutsal Kitap İncil’ de adı geçen 7 kiliseden birinin Antik Çağın Metropolü Laodikeia Antik Kenti’
nde olduğunu…
19- Laodikeia Antik Kenti’ nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ nde olduğunu…
20- Türkiye' de 11 metre yüksekliğiyle anıtsal büyüklüğe sahip tek mermer sütunların ortaya
çıkarıldığı “Kutsal Agora Doğu Portik Alanı”nın Denizli’ de Laodikeia‘da olduğunu...
21- Antik Çağın Ticaret, Tarım, Sağlık ve Kutsal Kenti Tripolis Antik Kenti’ nin Denizli’ de olduğunu…
22- Kurtuluş Savaşı’nın son mevzilerinin bulunduğu Antik Kentin Tripolis Antik Kenti’nde olduğunu…
23- 2000 yıl öncesine ait kanalizasyon ve su sistemlerine sahip Tripolis Antik Kenti’nde olduğunu…
24- Antik dönemin en önemli seramik, kemik, demir eşya ve tekstil üretim
merkezi olan Tripolis Antik Kenti’nde olduğunu…
25-Batı Anadolu’daki birçok antik kentle yakın ticari ve sosyal ilişkiler kuran
Tripolis Antik Kenti’nde olduğunu…
26- Yapıları en iyi korunan ender kentlerden birinin Tripolis Antik Kenti olduğunu …
27- Tripolis Antik Kentinin Roma Senatosunda bir senatörü olan kent olduğunu…
28- Baklan Beşparmak Dağı’ nın Tepesinde Roma Dönemi’ ne ait Tapınak olduğunu…
29- Ticari, ekonomik ve sanatsal iletişimleri kurmada önemli bir rol oynayan sınır kentin Attuda
olduğunu…
30- Çal Yöresinin En Büyük Pazaryeri Kayı Pazarı olduğunu…
31- Tarihi Hançalar Köprüsü’nün Çal ilçesinde olduğunu…
32- Hüsameddin Dede Türbesi‘nin Baklan ilçesinde olduğunu…
33- Yatağan Baba Türbesi’nin Serinhisar İlçesi Yatağan Mahallesinde olduğunu…
34- Asya’ nın en büyük kilisesi olan St. Michael Kilisesi’ nin bulunduğu Frigya’ nın 6 büyük şehrinden
biri olan Colossae Antik Kenti’ nin Denizli’ de olduğunu…
35- Dinler tarihi açısından büyük önem taşıyan yazıtların Anadolu’ daki tek Temsilcisi kutsal Apollon
Lermenos Tapınağı’ nın Denizli’ de olduğunu…
36- Büyük İskender’ den sonra Anadolu’ da kurulan kent devletlerinden olan Tabea Antik Kenti’ nin
Denizli’ de olduğunu…
37- Batı Anadolu’ da kazılıp yayınlanmış en önemli höyük olan Beycesultan Höyüğü’ nün Denizli’ de
olduğunu…
38- Frigya Bölgesi kentlerinden olan Eumenia Antik Kenti’ nin Denizli’ de olduğunu...
39-Antik Çağın Tıp Merkezi Herakleia Salbace Antik Kenti’ nin Denizli’ de olduğunu...
40- Herakleia Hieronu’ nun Denizli’ nin Kızılcabölük mahallesinde olduğunu...
41- Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan, ecdadımızın önemli eserlerinden olan Çardakhan Kervansarayı’
nın Denizli’ de olduğunu…
42- UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ nde yer alan Selçuklu dönemi yapısı Akhan Kervansarayı’ nın
Denizli’ de olduğunu…
43- UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri’ nde kayıtlı Zeybek Oyunu’ nun en
güzelinin Denizli’ de oynandığını…
44- UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri’ nde kayıtlı değerimiz “Yarenlik
Geleneği” nin Denizli’ de yaşatıldığını…
45- UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri’ nde kayıtlı değerimiz “Çam Düdüğü -
Sipsi” Çalgısı’ nın Denizli’ de yapıldığını…
46- UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri’nde kayıtlı değerimiz Keşkek Yemeği’
nin en lezzetlisinin Denizli’ de yapıldığını…
47-En lezzetli Tandır Kebabı’ nın Denizli’ de yapıldığını…
48- UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri’nde kayıtlı değerimiz 8 asırdır devam
eden geleneksel bir yarışma olan “Sudan Koyun Geçirme Festivali” nin, Çal İlçesi, Aşağıseyit
Mahallesinde yapıldığını…
49- Terekota Sanatı’ nın Denizli Tavas Medet Mahallesinde yapıldığını...
50- Bardakçılık ve Çömlekçilik Geleneğinin Denizli’ de yaşatılmaya devam ettiğini...
51- Özel kültür örneklerinden olan “Boğaz Havaları Geleneği” nin Denizli’ de yaşatıldığını...

52- 7 asırdır süren gelenek “Eren Günü” etkinliklerinin Denizli’ de gerçekleştirildiğini...
53- Yıllardır geleneksel olarak devam eden “Tel Kırma” sanatının Denizli’ nin Tavas İlçesi’ nde
yapıldığını...
54- Dünyada nam salan Yatağan Kılıçlarının Yatağan mahallesinde üretildiğini…
55- Dünya’ nın hiçbir yerinde yetişmeyen bitkilerin Botanik Turizmi Cenneti Denizli’ de yetiştiğini…
56- Türkiye’ nin gözde Gençlik ve Spor Turizmi şehrinin Denizli olduğunu...
57- 800 yıllık tarihi geçmişe sahip Kaleiçi Çarşısı’ nın Denizli’ de olduğunu…
58- Ülkemizin sayılı parklarından olan İncilipınar Vali Recep Yazıcıoğlu Parkı ve Çamlık Orman İçi
Dinlenme Yeri’ nin Denizli’ de olduğunu...
59- Batı Anadolu’ nun en önemli Kayak Merkezi olan Bozdağ’ın Denizli’ nin Tavas İlçesi’ nde
olduğunu…
60- Anıt Ağaç Ormanları’nın Doğa Turizmi Zengini Beyağaç İlçesi’nde olduğunu…
61- Çardak İlçesi’ nde bulunun ve Yaz-Kış kuş gözlemciliğinin yapılabildiği tek gölün Flamingoların
mekânı Acıgöl olduğunu…
62- I. Derece Doğal Sit Alanı olarak tescilli Süleymanlı Yayla Gölü’ nün Buldan İlçesi’nde olduğunu…
63- Doğa Bilimcilerinin ilgi odağı olan Kartal Gölü’ nün Beyağaç İlçesi’ nde olduğunu…
64- Işıklı Gölü’ nün Tarihi Öneme Haiz Çivril İlçesi’ nde olduğunu…
65- Meşhur Keloğlan Mağarası’nın Acıpayam Dodurgalar Mahallesinde olduğunu…
66- Küçük Pamukkale olarak anılan Kaklık Mağarası’ nın Kaklık Mahallesinde olduğunu…
67- Doğal Sit Alanı ve Tabiat Anıtı olarak tescilli Güney Şelalesi’ nin Güney İlçesi’nde olduğunu…
68- Ağlayan Kaya Şelalesi’ nin ve mesireliğinin Çal - Sakızcılar Köyü’nde olduğunu…
69- Gümüşsu Şelalesi’ nin doğal ve kültürel değerler zengini Çivril İlçesi’nde olduğunu...
70- Kefe Yaylası’nın Serinhisar İlçesi’ nin Yatağan Mahallesi‘nde olduğunu…
71- Topuklu Yaylası’ nın Beyağaç İlçesi’ nde olduğunu…
72- Turizmin yeni incisi Ege Bölgesi’ nin en uzun kanyonu olan Kısık Kanyonu’nun Çal İlçesi’ nde
olduğunu…
73- Macera severlerin uğrak yeri Akdağ Tokalı Kanyonu’ nun Çivril İlçesi’ nde olduğunu…
74- En kaliteli tekstil ürünlerinin binlerce yıllık birikimi ile tekstilin başkenti olan Denizli’ de
üretildiğini…
75- Osmanlı Padişah ve Sultanlarına elbiselerin dokumanın başkenti Buldan İlçesi’ nde dikildiğini…
76- Troy (Truva) filminin kostümlerinin Tavas Kızılcabölük Mahallesinde hazırlandığını…
77- Nüfusunun yüzde 95’nin ayakkabıcılık mesleği ile uğraşan Acıpayam Yeşilyuva Mahallesi
olduğunu…
78- Sarayköy İlçesi’ nde yurt içinden ve yurt dışından birçok taleple el yapımı dünyaca ünlü fayton
üretimi yapıldığını…
79- 5000 yıllık cam sanatı geleneğinin Denizli’ de halen sürdüğünü…
80- Mevcut potansiyeli ve üretimi ile Denizli’nin Enerji Kaynağı olduğunu…
81- Denizli’ de üretilen bakır kablonun NASA’ da kullanıldığını…
82- Traverten Mermerin Başkenti’ nin Denizli olduğunu…
83- Türkiye leblebisinin yüzde 70’ini üreten Denizli’ nin Leblebinin Anavatanı’nı olduğunu…
84- Denizli’nin Organik Tarım Üssü olduğunu…
85- Türkiye’ nin en önemli Bağ ve Şarapçılık Kenti’ nin Denizli olduğunu…
86- Dünyanın en eski insan fosilinin (500.000 yıllık) Denizli’de bir mermer ocağında bulunduğunu…
87- De­niz­li’ nin bir Türk yurdu ha­li­ne gel­me­si­ni sağ­la­yan Büyük Komutan Servergazi’ nin
Türbesi’ nin Denizli’ de olduğunu...
88- Anadolu’ yu vatan yapan Türk kadınlarının öncüsü, Türk Jandark’ ı olarak anılan Selçuklu
Komutanı Yıldız Bey’ in kızı Fatma Yıldız’ ın Mezarının Denizli’ de olduğunu...
89- Milli Mücadelenin bayraktarı, ilk “kutsal savaş” fetvasını veren Müftü Ahmet Hulusi Efendi’nin
Denizli’ li olduğunu...
90- Denizli’ nin ilk fatihi Selçuklu Uç Beyi Mehmet Gazi’ nin mezarının Denizli’ de olduğunu...
91- Mesir Macunu’ nun mucidi Merkez Efendi’nin Denizli’nin Buldan İlçesi’ nde doğduğunu...

92- Dünyaca ünlü Türk Bilgini, Fizik Profesörü Hüseyin YILMAZ’ ın Denizli’ nin Acıpayam İlçesi’ nde
doğduğunu…
93- Türkiye’ nin en sevilen halk müziği sanatçılarından büyük usta Özay GÖNLÜM’ ün Denizli’ nin
Kızılcabölük Mahallesinde doğduğunu...
94- Dünyanın en ünlü ressamlarından olan İbrahim ÇALLI’ nın Denizli’nin Çal İlçesi’nde doğduğunu…
95- Ülkemizin en ünlü bestecilerinden Selahattin PINAR’ ın Denizli’nin Çal İlçesi’nde doğduğunu…
96- UNESCO tarafından “Yaşayan İnsan Hazinesi” olarak seçilen “Çam Düdüğü” sanatçısı Hayri DEV’
in, Denizli’ nin Çameli İlçesi’ nden olduğunu…
97- Ülkemizin ünlü tiyatro ve sinema sanatçısı Tekin AKMANSOY‘un Denizli’nin Sarayköy İlçesi’nde
doğduğunu…
98- Ülkemizin ünlü sinema oyuncusu Bulut ARAS’ın Denizli’de doğduğunu...
99- Ülkemizin ünlü yapımcı, yönetmen, senarist ve reklamcısı Osman SINAV’ın Denizli’nin Acıpayam
İlçesi, Yeşilyuva Mahallesinden olduğunu...
100- Altın Kemer Sahibi Başpehlivan Hüseyin ÇOKAL’ın Denizli’nin Kale İlçesi, Kızılağaç Mahallesi’nden
olduğunu...                                 12.02.2014
                          Denizli Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Korkmaz,

DENİZLİ ANTİK KENTLERİ

1. Hierapolis; Amazonlar Kraliçesi Hiera’nın şehri…Beyazlara bürünmüş  doğunun  antik şehirlerinden biri olan  Frigya kenti Hierapolis UNESCO Dünya Mirası Listesine hem Kültürel  hem de Doğal katogoride  1988 yılında listeye girmiştir. Bergama Krallarından II. Eumenes tarafından MÖ. II. yy. başlarında kurulan şehir, Bergama’nın efsanevi kurucusu Telephos’un karısı Amazonlar kraliçesi Hiera’dan dolayı, Hierapolis adını aldığı bilinmektedir. Denizli ilinin 18 km. kuzeyinde yer alan Hierapolis Antik Kenti’nin Arkeoloji literatüründe “Holy City” yani Kutsal Kent olarak adlandırılması, kentte bilinen birçok tapınak ve diğer dinsel yapının varlığından kaynaklanmaktadır. Kentin termal sudan sağlık bulmak amacıyla bu alana kurulduğu düşünülmektedir.Hierapolis, Roma İmparatoru Neron dönemindeki (M.S. 60) büyük depreme kadar, Hellenistik kentleşme ilkelerine bağlı kalarak özgün dokusunu sürdürmüştür. Deprem kuşağı üzerinde bulunan kent, Neron Dönemi depreminden büyük zarar görmüş ve tamamen yenilenmiştir. Üst üste yaşadığı bu depremlerden sonra kent, tüm Hellenistik niteliğini kaybetmiş, tipik bir Roma kenti görünümünü almıştır. Hierapolis Roma Dönemi’nden sonra Bizans Döneminde de çok önemli bir merkez olmuştur. Bu önem, M.S. IV. yüzyıldan itibaren Hıristiyanlık merkezi olması (metropolis), M.S. 80 yıllarında, Hz. İsa’nın havarilerinden olan, Aziz Philippe’in burada öldürülmesinden kaynaklanmaktadır.
   
   
   
2. Laodikeia; KÜÇÜK ASYANIN EN ÖNEMLİ KİLİSESİNİN BULUNDUĞU Dünyaca Bilinen İnanç Turizmi Şehri…UNESCO Geçici Dünya Mirası Listesinde yer alan antik Laodikeia kenti, Denizli il merkezinin 6 km. kuzeyinde coğrafi bakımdan çok uygun bir noktada ve Lykos ırmağının güneyinde kurulmuştur. Kentin adı antik kaynaklarda daha çok “Lykos'un kıyısındaki Laodikeia” şeklinde geçmektedir. Diğer antik kaynaklara göre ise, kent M.Ö. 261-263 yılları arasında II. Antiokhos tarafından kurulmuş ve kente Antiokhos'un karısı Laodike'nin adı verilmiştir. Laodikeia, M.Ö. I. yüzyılda Anadolu'nun en önemli ve ünlü kentlerinden biridir. Kentteki büyük sanat eserleri bu döneme aittir. İmparator Caracalla zamanında Laodikeia'da bir seri kaliteli sikke basılmıştır. Laodikeia halkının da katkılarıyla kentte çok sayıda anıtsal yapı yapılmıştır. Küçük Asia'nın yedi ünlü kilisesinden birinin bu kentte bulunması, Hıristiyanlığın burada ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. M.S. 60 yılında meydana gelen çok büyük bir deprem kenti yerle bir etmiştir. Tekrar yapılan şehir M.S. 602 yılındaki depremden sonra terkedilmiştir. Burada yetişen kahverengi koyunların yününden yapılan dokumaları meşhur olmuştur.
   
   
   
3. Tripolis; ROMA SENATOSUNDA SENATÖR BULUNDURAN FRİGYA, KARYA ve LİDYALILARIN BİRLİKTE YAŞADIĞI ŞEHİR…Denizli merkezine 40 km. uzaklıktaki Buldan İlçesi, Yenicekent Mahallesi ile Menderes Nehri arasındaki yamaç üzerinde kurulmuştur. Hellenistik Dönemde Frigya, Karya ve Lidya Bölgelerinin kesişim yerinde kurulmuş olan kentin ilk adı Apollonia, kısa bir süre Antoniopolis olarak anılan kentin adı Frigya, Karya ve Lidyalılardan oluşan halkından dolayı Tripolis olarak değiştirilmiş ve M.S. 7. yy.da terkedilene kadar varlığını sürdürmüştür. Tripolis Roma Senatosu’nda piskoposluk bazında temsil edilmiş ve senatoya senatör göndermiş ve en ihtişamlı dönemini Roma İmparatorluğu zamanında yaşamıştır.
   
   
   
   
   
   
   
4. Colossae;  FRİGYA’NIN EN BÜYÜK 6 ŞEHRİNDEN…Denizli ilinin 25 km. doğusunda, Honaz ilçesinin 2 km kuzeyinde yer almaktadır. Denizli-Ankara karayolunun 16. km.sinde bulunan Organize Sanayi Bölgesi'nden, Honaz'a giden yol Colossae kentinin içinden geçmektedir. Antik kent, Honaz (Cadmos) dağının kuzeyinde, Aksu çayının kenarına kurulmuştur. Antik çağdan beri kullanılan güney şark yolu üzerindedir. Büyük Frigya içinde bulunan en önemli merkezlerdendir. Ksenephon'a göre Frigya'nın 6 büyük kentinden biridir. M.S. 1.yy.da Laodikeia ile birlikte yüncülük ve dokumacılıkta ileri seviyelere gitmiştir.
   
   
   
5. Apollon Leirbenos ; ANADOLU’NUN EN ÖNEMLİ TAPINAĞI …Denizli ili Çal ilçesi Bahadınlar Mahallesi sınırları içinde yeralan Batı Anadolu Tanrısı, Apollon Lairbenos’a adanmış olan bu kutsal alan, dinler tarihi açısından büyük önem taşıyan ve Anadolu’nun başka hiçbir bölgesinde karşımıza çıkmayan yazıt türlerinden birisine, yani katagraphe adı verilen ve bazı insanların ya da mülkleri “tanrıya tahsis etme” anlamını taşıyan yazıtlara tek başına ev sahipliği yapmaktadır. 
   
   
   
6. Tabae; ANADOLUDAKİ KENT DEVLETLERİNDEN HELENİSTİK DÖNEMDEN GÜNÜMÜZE KESİNTİSİZ YAŞAM…Denizli-Muğla Karayolu’nun 78. km'sinde bulunan Tabae, doğal bir kale görünümündedir. Şimdiki Kale İlçesinin 1 km. kadar güneyinde yer alır. 30 yıl öncesine kadar Eski Kale üzerinde iskân sürmekteydi. Tabae, Büyük İskender'den sonra Anadolu'da kurulan kent devletlerindendir. Tabae, Hellenistik Dönemi’nden günümüze kadar kesintisiz bir yerleşime sahne olmuştur. Antik dönemde kendi adına sikke bastırmıştır. Sikkeler önceleri gümüş daha sonra bronz olarak basılmıştır.
   
   
   
7.  Eumenia;  BERGAMA KRALI EUMENES’İN ŞEHRİ…Antik kent, Çivril-Dinar Karayolu üzerindeki Işıklı Mahallesi’nin bulunduğu alandadır. Kent Bergama Kralı II. Eumenes adına  kurulmuştur.
   
   
   
8.  Herakleia Salbace; ANTİK DÖNEMİN TIP DOKTORLARI…Herakleia Antik Kenti, Denizli ili, Tavas ilçesi, Vakıf Mahallesi sınırları içinde yer almaktadır. Bugün antik kentin bir kısmının üzerinde mahalle yerleşimi bulunur. Kent adı Sikkeler üzerinde HERAKLEOTON olarak geçmektedir. Adından da anlaşılacağı üzere kent yarı tanrı kahraman Herakles adına kurulmuştur. Tıp doktorları ile ünlüdür. Antik kentin, bugüne kadar hiç araştırılmadığı için, ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmemektedir. Ancak kentte ele geçen sikkelerin en erken tarihlisi M.Ö. 1. yy’ dan  daha geriye gitmemektedir. Bu da kentin Hellenistik dönemde kurulmuş olduğunu göstermektedir.

   Antik dönemde Karia Bölgesi sınırlarında yer alan Herakleia Salbace, Roma Dönemi öncesi yönetim birliği olarak Alabanda Conventus’ una dahil edilmiştir. Roma dönemin de ise Aphrodisias yönetim birliğine dahil olmuştur. Bizans döneminde M.S. 5.yy’ da tüm bölge kentlerinde olduğu gibi antik kentin etrafı sur duvarıyla çevrilmiştir. Bizans döneminden sonra 12.yy’ dan itibaren bölge Türklerin eline geçmiştir.

   • 
    
   • 
   
   
   

   Roma dönemine ait sikkeler üzerinde Glykon İmparator Neron  (M.S.54-68) zamanında Herakleia rahibi, Stephanephoros, Gymnasiarch, Boule, Priteneion ve Statilios Attalos olarak zikredilmiştir. Hatta bu sıfatlar M.S.2.yy’ da Antoninler Dönemi sikkeleri üzerinde dahi görülmektedir.
   Herakleia sikkeleri üzerinde; sakallı Herakles, Serapis, arka yüzlerde; ayakta Herakles, tanrıça ya da Amazon çift yüzlü balta taşır şekilde, iki erkek geyik arasında ya da bir tapınak içinde Efes Artemisi, önünde yılan ile tahtında oturan Asklepios, Hygeia, İsis, Hermes, Athena, Dionysos, Aphrodite betimlenmiştir.
   Antik dönem de Denizli çevresinde yer alan; Hierapolis, Laodikeia, Attouda, Karura, Herakleia Sallbace ve Eumeneia kentlerinde tıp bir bilim dalı olarak kabul edilmiştir.

   
   Yazıtlardan ve antik kaynaklardan edindiğimiz bilgilere göre; Herakleia Salbace (Tavas,Vakıf Köyü)’de tıp bilimi çok ileriye gitmiştir. Özellikle aynı aileden olan doktorlar, Roma İmparatorları Trajanus (M.S.98-117), Marcus Aurelius (M.S.161-180) ve Lucus Verus (M.S.161-169)’un  baş hekimliklerini yapmıştır. Yazıtlardan elde ettiğimiz bilgilere göre  İmparator  Trajanus’un doktoru ve danışmanı Titus Statilius kriton’dur. Yine kentte ele geçen bir yazıtta M.S.50 yıllarında Archelaos’un  önemli bir tıp doktoru olduğunu göstermektedir. Yine eldeki belgelere göre, Roma İmparatoru Antoninus Pius (M.S.138-161) ve Marcus Aurelius’un  (M.S. 161-180) doktoru Damokrates’tir. Şüphesiz Roma İmparatorları Marcus Aurelius (M.S. 161-180) ve Lucus Verus (M.S.161-169) dönemlerin de şef doktor Statilius Attalos’tur. Yazıtlarda adı geçen diğer önemli doktor ise Diogenianost’tur. Herakleia Salbace antik kenti  güç tanrısı Herakles adına kurulmuş olmasına rağmen, kentin baş tanrısı Asklepios ve karısı Hygeia’dır. Bu da antik kentin tıp alanında ne kadar ileriye gittiğini ve antik dönemde burada yetişen doktorların tüm dünyada ün saldıklarını göstermektedir. Ayrıca Herakleia antik kentinde kabartmalar ve heykeller üzerinde sağlık tanrısı Asklepios ve karısı Hygeia sıkça betimlenmiştir. Bunlarla ilgili olarak antik kentte bir tıp okulu vardı ve burada antik dünyanın en meşhur hekimleri yetiştiriliyordu. Bunlarla ilgili bilgiler yapılacak kazılar sonucu kesinleşecektir.
   Herakleia antik kenti Aphrodisias,  Apollonia Salbace ( Medet Köyü) üzerinde Kibyra (Gölhisar) ‘ya  ulaşan ana yol güzergahında yer almıştır. Bu yol daha sonra güneye Attaleia (Antalya)’ya kadar ulaşmaktadır. Bu nedenle kent geçiş noktası üzerinde olması yönüyle çok önemli stratejik bir konuma sahiptir.

   Günümüzde antik kent üzerinde  Vakıf Köyünün olması sebebiyle fazlaca bir kalıntı göze çarpmaz. Buna rağmen kentin sur duvarlarını, stadyumunu ve tanımlanamayan bazı yapılarını görmek mümkündür. Yer yer köy içinde yapılan tarımsal çalışmalar sırasında bazı temel kalıntıları, heykel, kabartma, yazıt zahire küpleri gibi eserlere rastlanmaktadır. Köy içinde sağa sola dağılmış halde bir çok mimari bloklara, başlık ve sütun parçalarına da rastlanmaktadır. Herakleia antik kentin de ele geçen sağlık tanrıçası hygeia heykeli, Zeus Ktesios Patrios ( Çobanların koruyucu babası kabartması, heykel torsoları gibi mermer eserler Hierapolis Arkeoloji Müzesin de  sergilenmektedir. Ayrıca antik kentin önemli bir şahsiyetine ait Ören Sırtında yer alan anıtsal Hieron mezarda Denizli Müze Müdürlüğü kazılar yapmış olup, bu anıta ait kabartmalar bugün yerinde koruma altına alınmıştır. Bu anıta ait bazı mimari parçalar daha önce çevredeki mezarlıklara taşınarak burada mezar taşı olarak kullanılmıştır.

   Herakleia antik kenti ve Herakleia Hieron’ unda yapılacak, bilimsel ve sürekli olacak kazı ve restorasyon çalışmaları, bölgeye büyük hareketlilik ve kazanç sağlayacaktır. Çünkü antik kent ve mezar anıtı Aphrodisias turistik yol güzergahı üzerinde bulunmaktadır. Burada yer alan arkeolojik eserlerin açığa çıkarılması sonucu, bölgeye gelecek olan turistler, el sanatları ve tekstil ürünlerini alacak böylece hem bölgenin arkeolojik zenginlikleri tanıtılacak, hem de ticari hareketlilik ve canlılık sağlanacaktır.
   
   Stadyum 
   Antik kenti çevreleyen sur ile bugünkü Vakıf köyünün arasındadır. Doğu-batı yönünde olan stadyuma ait yamaçlarda bazı basamaklar görülmektedir. Batı kısmındaki basamaklar ise tamamen tahrip olmuştur.

   
   
   
9. Dionysopolis;  Şarap Tanrısı Dionysos’un Şehri…Çal ilçesinin yaklaşık 8 km kuzeybatısında bulunan Ortaköy Mahallesi yakınındaki Dionysopolis kenti, Suriye Krallığı “Seleukoslar Dönemi’nde” kurulmuş olup, daha sonra Bergama Krallığı egemenliğine girmiştir. Şarap Tanrısı Dionysos’un ismini taşıyan antik kentin bulunduğu bölgenin şaraplık üzümleri meşhurdur.
   
   
   
10. Attuda; Karya ve Frigya Sınır Kenti… Sarayköy ilçesi sınırları içerisinde ve ilçenin yaklaşık 17 km. güneybatısında Hisarköyde yer almaktadır. Antik dönemde, Karya ve Frigya arasında bir sınır kentidir. Lykos vadisindeki kentler ile Aphrodisias arasındaki ticari, ekonomik ve sanatsal iletişimleri kurmada önemli bir rol oynamıştır. Antik kaynaklarda Attuda'da Men kültü olduğu, bu tanrıya ait bir tapınak yapılarak tapınıldığı, tapınak içinde at üzerinde tanrı Men 'e ait heykel bulunduğu yazılmaktadır. Ayrıca, Zeus, Apollon, Dionysos ve Asklepios heykelleri ile Artemis Anaitis kültünün de Attuda'da bulunduğunu antik kaynaklar yazar. Antik kentte imparatorluk öncesi ve sonrasında sikke basılmıştır.
    
    
    
11. Apollonia Salbace; Apollon Tapınağı ve Yazıtlarının Kenti... Tavas ilçesinin 7 km batısında düz bir ova üzerinde kurulan Medet Mahallesi yerleşim alanı içinde yer almaktadır. Höyük buluntuları incelendiğinde ilk yerleşimin Tunç Çağına kadar uzandığı ve kesintisiz olarak devam ettiği görülmektedir. Hadrianus Dönemi’ne ait Apollon tapınağının temelleri ve yazıtlar günümüze kadar ulaşmıştır. Kentin M.Ö. I. yy. ve M.S. I. yy.lar arasında kendi adına sikke bastırdığı ve sikkeler üzerinde tanrısal motiflerin olduğu görülmektedir.
    
    

    

    
    
    
    
    
12. Sebastopolis; Denizli ili Tavas ilçesinin 19 km. güneyinde bulunan Kızılca Kasabası'nın 2 km. doğusunda yer almaktadır.Sebastopolis kentinin geniş yerleşim izlerine rağmen yüzeyde yapı dokularını tesbit etmek mümkün değildir.Yapıların ancak bazı bölümlerini yüzeyde izlemekte ve görmekteyiz.Şehirin büyük bölülümü erozyon nedeniyle toprak altında kalmıştır.Ancak tarım arazisi olarak kullanılan özel mülkiyetlede arazinin sürümü sırasında bazı izlere rastlayabiliyoruz. Antik kentin ilk kuruluşu bilinmemekle beraber yüzeydeki kalıntılar Roma ve Bizans dönemlerine aittir. Kalıntıları,Höyük Tepesi, stadyum ve nekropoldür. 
    
    
    
    1) Höyük Tepesi : 
    Yaklaşık 150 m. Çapında ve 7 m. Yüksekliğinde bir höyüktür.Kentin akropol bölümünü oluşturmaktadır.Höyük üzerinde bir anıtsal yapının izleri yeralmaktadır. Temel izlerinden ve çevredeki frizler ve mimari parçalardan burada şehrin tapınağının yeraldığı düşünülmektedir. 
    
    2) Stadion : 
    Yaklaşık 60x150m. Ölçülerinde olup,tarımsal ekim dikimler sırasında tahrip olmuştur.Sadece bazı basamaklar kalmıştır.Erozyon nedeniyle taban kısmı dolmuş;güney kısmı kapalı,kuzey kısmı ise açıktır. 
    
    3) Nekropolis : 
    
    Kentin doğu bölümündedir.Akropolisin 1.5 km doğusunda, yolun sağında ve solundadır. Lahit mezarlar bugün toprağın yüzeyindedir.Yüzeydeki lahitler Roma Döneminin tarihini vermektedir.  
13. Lounda;Denizli İli, Çal İlçesi, Mahmutgazi ve Aşağıseyit Köyleri arasında yer  alan Geç Helenistik, Roma ve Bizans Dönemine ait kasaba özelliğindeki Lounda Antik Yerleşiminin kalıntılarıdır. Bu kalıntılar Büyük Menderes Nehri’nin güneye doğru akıntısının dönerek kuzeye geldiği yöne aktığı yerlerin çevresindeki arazilerde, Değirmenderesi adı verilen Mevkii’de rastlanılmaktadır. Yukarıseyit Köyü’nün 1 km doğusundaki vadi ve vadi yamaçlarında yer almaktadır.

    Yüzeyde anıtsal yapılara rastlanılmamaktadır. Ancak bu yerleşimin kurulduğu yıllarda  anıtsal yapılar yapılmadığı anlamına gelmez. İklim olarak bölgede Akdeniz ikliminden sert karasal iklime yakın olan geçiş iklimi vardır. Ancak bu geçiş ikliminde topografik olarak vadinin dört tarafının kapalı olması ve nehrin verdiği ılıklık Lounda Yerleşimindeki yaşamı kolaylaştırmıştır. Geç Helenistik devirde kurulduğu  tahmin edilen yerleşimin kesintisiz olarak Bizans Çağı’na kadar sürekli bir yerleşim gördüğü anlaşılmaktadır.

    Ancak M.S. VIII. yy ‘dan sonra yerleşimin, daralarak dağıldığı tahmin edilmektedir. Yerleşimin, nüfusunun en yoğun olduğu M.S. II. ve III. yy’larda vadi çevresindeki düzlüklere kadar yaygın olması mümkündür.Vadi yamaçlarında kanyonlarda yer alan kaya mezarları da Geç Helenistik, Erken Roma Döneminde kullanıldığı anlaşılmaktadır. Batıda yer alan ve Yukarıseyit Köyü’ne çıkan vadiler içinde Helenistik Döneme ait, muhtemelen ön odalı mezarlar bulunmaktaydı. Lounda Antik yerleşimin bastırdığı herhangi bir sikkeye bugüne kadar rastlanılmamıştır. Bu durumda, Lounda’nın şehirleşme sürecine gelememiş ve Roma Döneminde Kasaba düzeyinde bir yerleşim olarak kalmıştır. Lounda Kenti’nin korunaklı bir yerleşime sahip olmaması Lounda’nın nüfusunu hızla azalarak muhtemelen İslam Orduları’nın yöreye gelmesinden önce, en geç VIII. yy’da ya da erken bir tarihte, nehre bağlı olan geçimini  sağlayan aileler dışında terkedilmiş olmalıdır. Antik Yerleşimin tamamen terk edilmesine rağmen, bölgenin verimli topraklarında yaşam süregelmiştir. 
14. Trapezapolis; Babadağ ilçesi, Bekirler Mahallesi, Boludüzü Mevkii’nde bulunmaktadır. 
    
    
    
15. Attyochorium; Çal İlçesi Çakırlar Mahallesi’nde, 
16. Mossyna; Pamukkale İlçesi Gözler Mahallesi’nde, 
17. Motello; METELLOUPOLIS-Bekilli-medele yeşiloba 
18. Sala-SALENON-Güney ilçesi kuzeyi-Aşağıçeşme höyüğü
19. Aetos-Tralla; Buldan İlçesi Derbent Mahallesi’ndeki varlığı bilinen diğer antik kentlerdir.
20. ELEINOKAPRIA-Honaz pınarkent
21. CHONEA-Honaz  
22. APOLLONOS HIERON-Buldan
23. HYDRELA-HIDRELA-Sarayköy-Tekkeköy
24. FULVIA-Çivril-Işıklı Kasabası
25. PELTAI-Çivril-karayahşiler köyü
26. TIPRIZA-TRIBRITZI-Çivril
27. HOMADENA-KHOMA -Çivril ,Gümüşsu civarı
28. SOUBLAİON-SUBLAEUM-SIBLIA-Çivril, Gümüşsu
29. ANAUA-SANAOS-Dazkırı Sarıkavak köyü
30. KHARAX- Çardak merkez
31. Pulcherianopolis -Bekilli 
32. KIDRAMA-Tavas yorga köyü
33. SALEIA-Tavas
34. BARZA-Tavas yorga köyü-derinkuyu
35. MOKOLDA-Tavas gümüşdere moğlasın
36. PLASARA-Bingeç köyü-karacasu tavas arası
37. HERACLEIA HIERON: Herakleia Salbace antik kentinin yaklaşık 4 km. doğusunda, bugünkü Tavas-Kızılcabölük kasabasının 1 km. kuzeydoğusunda, Ören Sırtı ve Kocapınar mevkii diye adlandırılan yerdedir.  Salbacos (Babadağ) dağının sırtında yer alan Hieron dikdörtgen şeklindedir. Dört tarafını plakalardan oluşan kabartmalar çevirir. Kabartmalarda Armetis, Apollon, Pan, Dionysos ve Herakles ile ilgili mitolojik sahneler işlenmiştir. Milattan sonra 1.yy Roma dönemine aittir. Üçgen alınlıklarda 12 burcu temsil eden simgeler yer almaktadır.Aphrodisias lı ustalar tarafından yapılmıştır. Yörenin ileri gelen bir yöneticisine ait bir anıt mezardır. Burada mezar sahibi kendini tanrılarla birlikte göstererek tanrılara yakınlığını anlatmaya çalışmıştır. Hieron'un yer aldığı Höyüğün eteklerinde neolitik döneme ait el aletleri bugün Pamukkale Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir.

    

    
    
    
    
38. DIDIMEN-Kızılcabölük
39. CARYSTUS-KARISTOS -Kızılhisar
40. MOTALEIA--Çal,Dağmarmara köyü
41. SALOUDEIA-Çal,Kabalar köyü
42. KAGYETTEIA-Çal,Develiler köyü
43. ATYOKHORION-Çal Akkent kasabası
44. THIOUNTA-Çal gözler
45. ANAVA-Çardak
46. KAROURA-Sarayköy tekke köy
47. MEN KAROU TEMPLE-Sarayköy Gereli köyü
48. KILARAZA-Denizli hacı eyüplü köyü
49. PEPOUZA-Bekilli-Karahallı(uşak) arası
50. DIONYSOUPOLIS-DIONYSOS-Bekilli
51. ERIZA-Acıpayam yeşildere (dereköy)
52. AGATHE KOME-Acıpayam alacain
53. THEMISSONION-Acıpayam karahöyük
54. DIOKAISAREIA -Acıpayam yeşilyuva
55. PHILICATIUM-Acıpayam yazır köyü KAYNAK:Erdoğan AKIN

            MEHMET KORKMAZ

 İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRÜ

DENİZLİ YÖRESEL YEMEKLERİ..

DENİZLİ YÖRESEL YEMEKLERİ..

SUNUŞ

               Ege bölgesinin ikinci büyük kenti olan Denizli ilimiz; tekstil, ticaret, sanayi sektörlerindeki hamleleri yanında özellikle doğa harikası olan ve “UNESCO” tarafından da koruma altına alınan Pamukkale sayesinde turizm sektöründe de önemli bir merkez haline gelmiştir. Turizm vizyonumuzun temelinde ülkemizi, kültürümüzü ve insanımızı kendi doğallığı ve güzelliği içinde ortaya koyma düşüncesi vardır. Turizm ürünümüz bizim insanımız, doğamız, kültürümüz kısaca sahip olduğumuz bütün değerler ile birlikte ülkemizdir. Türk Kültürünün ayrılmaz bir parçası sayılan geleneksel Türk Mutfağı, dünyanın da en önemli mutfakları içerisinde yer almaktadır. Ancak globalleşen dünyamızda gelişen teknoloji, iletişim, bilgi çağı ve turizmin yaygınlaşması neticesinde kültürler arası hızlı bir etkileşim yaşanmakta ve maalesef Türk Kültürü de bundan olumsuz olarak etkilenmektedir. Unutulmaya yüz tutmuş geleneksel yöresel yemeklerimizi tekrar gündeme taşıyarak ulusal ve uluslar arası alanda dünya çapında bir marka haline getirmek amacıyla ilimiz genelinde, bu yıl 32.si kutlanan ve tarihi Bayramyeri Meydanı’nda 15 Nisan 2008 tarihinde başlanan Turizm Haftası etkinlikleri çerçevesinde T.C. Denizli Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğümüzce “Yöresel Yemek Yarışması” tertip edilmiştir. Yarışma, Mart ayı içerisinde, alfabetik sıraya göre 18 ilçemizde düzenlenmiştir. Yarışmaya ilçelerimizden toplam 181 yarışmacı katılmıştır. 19.04.2008 tarihinde ilçelerimizin birincilerinin yarıştığı “Yöresel Yemek Yarışması Final Töreni” Pamukkale - Kocaçukur Mevkiinde gerçekleştirilmiştir. 17 finalistin katıldığı yarışma, jüri tarafından; yemek adının ve tarifinin orijinalliği, yemeğin yöresel olması, yemeklerin sunumu, tat ve kıvamı, kullanılan malzemenin temin edilebilirliği ve ekonomikliği gibi beş kategoride değerlendirilmiş, birinciye karar verilememiş ve tüm finalistler birinci olarak ilan edilmiştir. Yarışma sonucunda “Denizli Yöresel Yemekleri” envanterine sahip olunmuştur. 

                  Bu envanter bilgilerinin gelecek kuşaklara, nesilden nesile aktarılmasını sağlamak ve geleneksel Denizli Yemeklerimizi yaygın hale getirmek ve ilimize gelen turistlere Türk damak tadını tanıtmak amacıyla “Denizli Yöresel Yemekler” adlı çalışma hazırlanmıştır. Bu yayının hazırlanmasında emeği geçen İlçe Kaymakamlarımıza, Belediye Başkanlarımıza, Denizli Lokantacılar Odası Başkanı Kamil Yaşar GÜLEÇ’e, DENTUROD Başkanı Şeref KARAKAN’a, Akköy Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Müdürü Şahin TAŞKIN’a, birbirinden lezzetli yemekleriyle katılan yarışmacılara ve emeği geçen herkese teşekkürlerimi sunarım.       22.04.2008                                                             Mehmet KORKMAZ 

                                                  Denizli Kültür ve Turizm Müdürü

KEŞKEK – Sevim BERÇİN

MALZEMELER:

• 1 kg. aşurelik buğday
• ½ paket margarin
• ½ su bardağı sıvı yağ
• 1.250 gr. Parça et
• 1 su bardağı nohut
• 1 çorba kaşığı tuz
• 4 litre su
• Baharat
• Salça

HAZIRLANIŞI:

1lg. Buğday ayıklanıp, yıkanır. İçine bir bardak nohut katılır ve ılık su ile ıslatılır. 4 saat bekletilir. Daha sonra toprak çömleğin içine boşaltılır. Üzerine tuz, bir çorba kaşığı margarin, yarım bardak sıvı yağ ve parça et ilave edilir. Çömleğin ağzına 2 parmak kalana kadar su doldurulur. Akşamdan fırına verilir. Sabah fırından alınıp, tahta kaşık ile karıştırılır. Üzerine yağ kızdırılır, salça ve baharat ilave edilip sos hazırlanır.

SERVİS: Sıcak olarak kiremit tabaklarda sunulur.

ARABAŞI – Mukaddes KARATEKE

MALZEMELER:

• Un
• 1 tavşanın eti
• 1 çay kaşığı tuz
• 1 çay bardağı yağ
• 5-6  bardak su
• 4-5 adet kuru biber

HAZIRLANIŞI:

Tavşan eti haşlanır. Parçalara ayrılır. Eti ile çorba yapılır. Su, un ve tuz karıştırılarak hamur yapılır. Hamuru ve çorba ayrı ayrı yenir. Tepsiye hamur dökülerek, ortasına bir kase çorba konulur. Üzerine biber ve tuz eklenerek servis yapılır.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.   

 

MISIR GÖMBESİ – Zehra ERZİ

MALZEMELER:

Hamuru İçin:

• 1 kg. mısır unu
• 1 bardak süt
• 1 kaşık şeker
• 1 tatlı kaşığı tuz
• 1 tatlı kaşığı maya
• 1 bardak su

İçi İçin:

• Kıyma
• Karabiber
• Yeşilbiber
• Tuz
• Soğan

HAZIRLANIŞI:

Hamur malzemeleri karıştırılarak hamur elde edilir. Hamur bir süre dinlendirildikten sonra ikiye bölünür. Yağlanmış bir tepsiye hamurun bir parçası ince bir şekilde açılıp yerleştirilir. Hazırlamış olduğumuz iç malzeme soğuk olarak tepsinin içine dökülür. Sonra diğer hamur ince bir şekilde malzemenin üzerine kapatılır. Yağlanıp 180 derece fırında pişirilir. Ayran,  turşu veya tarhana çorbası servis yapılır.

SERVİS: Dilimlenip sıcak olarak servis yapılır.

LEYEN BÖREĞİ -  Nilgün KESER

MALZEMELER:

Hamuru İçin:

• 5 su bardağı mısır unu
• 1 paket hamur mayası
• 1 tatlı kaşığı tuz

İçi İçin:

• 1,5 kg. kuzu kıyma
• 3 adet büyük boy kuru soğan
• 1 tatlı kaşığı karabiber
• 1 tatlı kaşığı kimyon
• 1 tatlı kaşığı pul biber
• 1,5 tatlı kaşığı tuz
• İç yağı

HAZIRLANIŞI:

Mısır unu ve maya iyice karıştırılır. Ilık su ile yoğrulur ve mayalanmaya bırakılır. Diğer taraftan kıyma ve soğan iyice kavrulur. Tuz, karabiber, pul biber, kimyon eklenir,  karıştırılır ve iyice kavurduktan sonra kapağı kapatılıp demlenmeye bırakılır. Bu arada hamur tepsi büyüklüğünde açılıp, tepsiye iç sağı sürülüp üzerine açılan hamur serilir. Hazırlanan içten hamurun üzerine dökülür. Üzerine bir kat daha hamur serilir ve içine harçtan koyulur ve hamur ile kapatılır. Üzerine tekrar iç yağ dökülür. Önceden ısıtılmış 80 derecelik fırında pişirilir. Ayran veya turşu ile servis yapılır.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

BAZLAMA – Rabia KABAYUKA

MALZEMELER:

• 1 kg. un
• Su
• 1 paket yaş maya (50 gr.)
• Tuz
• 1 tane yumurta

HAZIRLANIŞI:

Unun ortası açılır. Maya kabartılır ve unun içine dökülür. İçine  tuz ve  yumurta ilave edilir ve kulak memesi yumuşaklığına gelinceye kadar yoğrulur. Mayalanması için bir süre bekletilir. Mayalanan hamurdan portakal büyüklüğünde parçalar alınıp, elle şekillendirilerek sacda pişirilir. Tereyağı ve peynirle servis yapılır.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

 

ISPANAK ÇÖREĞİ – Mecime YAĞDI

MALZEMELER:

• 1 kg. un
• 1 tatlı kaşığı tuz
• 1 kg. ıspanak
• 1 su bardağı zeytinyağı
• 2 adet soğan
• 1 yemek kaşığı kırmızı toz biber
• ½ kg. çökelek

HAZIRLANIŞI:

Un ve tuz karıştırılır ve su katılarak hamur hazırlanır. Ispanak yıkanır ve doğranır. Üzerine soğan rendelenir. Çökelek, zeytinyağı, toz biber ve tuz eklenerek karıştırılır. Hamurdan yufka açılır ve içine hazırlanan içten koyup kapatarak sacda pişirilir. Pişirirken iki tarafı yağlanır.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

 

KIYMALI SU BÖREĞİ  -   Behice ÇEVİK

MALZEMELER  :

Hamur için;

• 500 gr un
• 6 tane yumurta
• 1 tatlı kaşığı tuz
• Yarım çay bardağı su

İçi için;

• 500 gr kıyma
• 2 tane soğan
• 1 demet maydanoz
• 1 yemek kaşığı pul biber
• 1 yemek kaşığı kırmızı toz biber
• 1 tatlı kaşığı karabiber
• 1 yemek kaşığı tuz
• 1 çay bardağı sıvıyağ

HAZIRLANIŞI  :

Hamurun Hazırlanışı:

            Yumurtalar bir kaba kırılır tuz ve su ilave edilerek çırpılır. Alabildiği kadar un koyularak kulak memesi kıvamına gelinceye kadar yoğrulur. Hamur 12 eşit parçaya bölünerek yufka şeklinde açılır.

İçinin  Hazırlanışı:

            Bir tavaya yağ koyulur soğanlar pembeleşinceye kadar kavrulur.  Kıymada ilave edilerek iyice pişirilir. Daha sonra baharatlar, tuz ve maydanoz ilave edilerek iyice karıştırılır ve ocaktan alınır.

Böreğin Hazırlanışı :

            Yufkalar kaynayan suyun içinde haşlanır. Haşlanan yufkalar soğuk suya alınır. Ve bir bezle suyu kurulanır. Kurulanan yufkalar yağlanmış bir tepsiye her yufkanın arası yağlanarak serilir ve altı yufkadan sonra hazırlanan kıymalı harç koyulur. Daha sonra diğer altı yufkada araları yağlanarak üst üste koyulur. En üstüne yağ ve yumurta sürülerek fırına verilir. 150 derece ısıtılmış fırında pişirilir.

SERVİS  : Su böreği sıcak olarak servise sunulur.

BÖRÜLCE BÖREĞİ – Fatma YAĞCIOĞLU

MALZEMELER:

• 3 adet kuru yufka
• 1 çay bardağı yağ
• Yarım kilo börülce
• 1 çay kaşığı tuz
• 1 çay kaşığı karabiber

HAZIRLANIŞI:

1 çay bardağı yağ ile ufalanmış kuru yufkalar 15 dakika karıştırılarak kızartılır. Börülceler haşlanır. Haşlanan börülceler kızartılmış yufkaların içine ilave edilip, 5 dakika daha karıştırılır. Birer çay kaşığı tuz ve karabiber ilave edilir.

SERVİS: Sıcak olarak turşu ile servis yapılır.

 

CIZLAMA – Fatma DALBAY

MALZEMELER:

• 2 kg. un
• 2 tane patates
• 2 su bardağı sıcak ortamda bırakılmış  süt
• 1 su bardağı süt kaymağı
• 1 yemek kaşığı tereyağı

HAZIRLANIŞI:

Un, su ile hamur haline getirilir. Patatesler haşlanır, rendelenir,  hamur ile karıştırılır ve mayalanmaya bırakılır. 30 dakika dinlendirilen hamurdan ceviz büyüklüğünde parçalar koparılıp, önceden yağlanmış tepsiye döşenerek üzerine hafifçe bastırılır. Hamurlar tepside de 15 dakika dinlendirilir. Daha sonra sıcak ortamda bırakılmış ve yapısı değişmiş süt ürünü içine kaymak katılarak, tepsideki hamurun üstüne sürülür. Üzerine tereyağı gezdirilir. Önceden ısıtılmış fırında yaklaşık 45 dakika pişirilir. Pekmeze batırılarak yenebilir.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

 

KİRDE – Gül ÖZTÜRK

MALZEMELER:

• 4 su bardağı un
• 1 çay kaşığı tuz
• 2 su bardağı çökelek
• 500 gr. Süt kaymağı
• 1 su bardağı yoğurt
• Yarım çay bardağı sıvı yağ

HAZIRLANIŞI:

Un, su ve tuz ile kulak memesi kıvamına gelene dek karıştırılır. 4 parçaya ayrılır. Her bir parça yuvarlak hale getirilip, tepsi büyüklüğünde oklava ile açılır. Yağlanan tepsiye açılan hamurlardan biri serilir. Üzerine çökelek serilir ve aralarına kaymak sürülür. Sonra diğer hamurlarla aynı işlem tekrarlanır.  Tüm hamurlar bitince büyük baklava dilimi şeklinde kesilir. Kalan kaymak, yoğurt ve bir yemek kaşığı sıvı yağ ile karıştırılır ve en üstteki hamurun üzerine gezdirilir. Önceden ısıtılmış fırında yaklaşık 45 dakika pişirilir.

SERVİS: Sıcak olarak komposto ya da pekmez ile servis yapılır.

 

KATMER – Huriye BIYIK

MALZEMELER:

• Un
• Peynir
• Soğan
• Yağ
• Susam

HAZIRLANIŞI:

Un yapacağımız katmer sayısına göre yoğrulur. İsteğe göre peynirli ya da susamlı iç hazırlanır. Açılan bezelere hazırlanan iç göz kararı konulur. Daha sonra kızdırılan sacda yağlanarak pişirilir.

SERVİS: Sıcak olarak çay veya ayran ile servis yapılır.

 

TAVUKLU BÖREK – Nimet AVSİNDİRİN

MALZEMELER:

• 1 adet soğan
• 4 adet Yufka
• 1 adet tavuk
• Yarım bağ maydanoz
• 1 bardak yoğurt
• Yarım bardak yağ
• 1 bardak süt

HAZIRLANIŞI:

Tavuk haşlanır ve liflere ayrılır. Soğan ince ince doğranır ve yağ, süt, yoğurt ile karıştırılır. Hazırlanan karışım yufkalar arasına serilip üzerine yumurta sarısı sürülür. Fırında pişirilir.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

 

BAHAR GEVREĞİ – Gülçin BARUT

MALZEMELER:

• 2 adet kızartılmış yufka
• 1 adet soğan
• 1 çay bardağı zeytinyağı
• 1 çay bardağı haşlanmış mercimek
• 1 tatlı kaşığı tuz

HAZIRLANIŞI:

Soğan küp şeklinde doğranır ve pembeleşinceye kadar yağda kızartılır. Daha sonra haşlanmış mercimek ve kızartılmış yufkalar küçük parçalar halinde ilave edilir. Tuz katılarak karıştırılır ve ocaktan alınarak servis kabına boşaltılır.

SERVİS: Ilık veya sıcak olarak servis yapılır.

 

SÜLLER PİDESİ – Veysel DEMİRCİ

MALZEMELER:

• Kuşbaşı et
• Kaşar
• Domates
• Biber
• Şeker
• Bal

HAZIRLANIŞI:

SERVİS: Sıcak veya soğuk yenilebilir.

 

ZEYTİNYAĞLI PATLICAN GÖMME – Osman YAĞCIOĞLU

MALZEMELER:

• 5 adet patlıcan
• 3 adet domates
• 4 adet biber
• 2 adet soğan
• 3 çay kaşığı tuz
• Yarım çay bardağı zeytinyağı
• 1 adet limon

HAZIRLANIŞI:

Patlıcan, domates, biber ve soğan odun közünün içine bırakılıp, üzeri köz ile örtülür. Hepsi yumuşayıncaya kadar bekletilip, közden alınır ve soğuyunca soyulur. Közlenen malzemeler Küçük kare şeklinde doğranır. İçine tuz, limon suyu ve zeytinyağı eklenir. 30 dakika dinlendirilir ve servise hazır hale gelir.

SERVİS: İsteğe bağlı olarak yufkaya dürülerek yenir.

 

ZEYTİNYAĞLI PATLICAN DOLMASI – Nazire ERTUĞRUL

MALZEMELER:

• 29 adet kuru patlıcan
• 4 adet  soğan
• 200 gr. Kıyma
• 1 su bardağı zeytinyağı
• Yarım çorba kaşığı salça
• 1 su bardağı kurutulmuş patlıcan içi
• 2 su bardağı pirinç
• ½ demet maydanoz
• 1 yemek kaşığı ufalanmış kuru nane
• 1 tatlı kaşığı karabiber
• 2 çay kaşığı tuz
• 2 bardak sıcak su
• Yarım kahve fincanı zeytinyağı

HAZIRLANIŞI:

Soğan küp şeklinde doğranıp kıyma ile zeytinyağında pembeleşinceye kavrulur. Sonra salça eklenir .Kıymanın rengi değişince üzerine patlıcan içi kurusu eklenir. Ayıklanıp, yıkanmış pirinç eklenip, birkaç kere daha karıştırılır. 2 bardak su koyup, orta ısıda suyunu çekinceye kadar pişirilir. 10-15 dakika kapak kapalı olarak demlendirilir. İnce kıyılmış maydanoz, ufalanmış nane, karabiber, tuz, koyup karıştırılır. Hazırlanan iç kuru patlıcanlara doldurulur ve tencereye dizilir. Üzerine iki bardak su konur. Orta ısıda suyunu çekinceye kadar pişirilir. Üzerine yarım kahve fincanı zeytinyağı gezdirilir. Soğuyuncaya kadar kapak aralık tutulur.

SERVİS: Ilık şekilde servis yapılır.

 

ZEYTİNYAĞLI PARMAK YAPRAK SARMASI  -  Hatice KURU

MALZEMELER  :

• 2 su bardağı pirinç
• 1 demet maydanoz
• 1 demet taze soğan yaprağı
• 1 yemek kaşığı salça
• 1 su bardağı zeytinyağı
• 1 tatlı kaşığı kırmızı toz biber, karabiber, tuz, kimyon
• 1 kilo asma yaprağı

HAZIRLANIŞI  :

Bir tencerede zeytinyağı ve pirinç biraz kavrulur. İçine salça, kırmızıbiber, karabiber, kimyon ve tuz ilave edilir. Sonra taze soğan yaprağı ve maydanoz koyulur. Önceden haşlanmış olan asma yapraklarının içine bu harçtan koyularak tek tek sarılır ve tencereye dizilir. Yeterince su koyularak kısık ateşte kaynamaya bırakılır.

SERVİS  :Yemek ılık yada soğuk olarak servise sunulur.

 

KURU BİBER VE PATLICAN DOLMASI – Keziban ÖNER

MALZEMELER:

• 15 adet kuru patlıcan ve biber kurusu
• Bulgur
• Kuşbaşı et
• Zeytinyağı
• Karabiber, tuz, maydanoz
• Soğan
• Su

HAZIRLANIŞI:

Bir tencereye yağ konur ve ince kıyılmış soğanlar pembeleşinceye kadar kavrulur. Et kavrulur. Bulgur eklenerek, biraz su konulur ve haşlanır. Baharatlar ilave edilip, ince kıyılmış maydanoz ilave edilir. Kuru biber ve patlıcanlar bu iç ile doldurulur. Tencereye yerleştirilip, biraz su ile kısık ateşte pişirilir.

SERVİS: Ilık olarak servis yapılır.

 

PATLICAN KEBABI – Neriman AKYÜZ

MALZEMELER:

• 1 kg. patlıcan
• 3 adet domates
• 3 adet biber
• 2 adet soğan
• 1 kg. kuşbaşı et
• 1 bardak sıvı yağ
• Tereyağı
• Tuz, karabiber

HAZIRLANIŞI:

Bir tencerede kuşbaşı et tereyağı ile kavrulur, salça ilave edilip pişirilir. Patlıcanlar soyulur ve dilimlenerek kızartılır. Kızaran patlıcanlar bir tepsiye döşenir. Pişen etler patlıcanın üzerine dökülür. Üzeri yeşilbiber ve domatesle süslenir. Tuz ve karabiber ekilir ve fırında pişirilir.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

 

PATLICAN SOĞAN – Yusuf SAĞ

MALZEMELER:

• 4 adet ev yufkası
• 3 adet patlıcan
• 1 kg. kuru soğan
• 1 kg. domates
• ½ kg. yeşil biber
• 250 gr. erik ekşisi
• 25 gr. çitlemik
• 25 gr. peynir

HAZIRLANIŞI:  

SERVİS:

PATLICANLI KAPAMA – Ayşe KANSIZ

MALZEMELER:

• Pirinç
• Patlıcan
• Et
• Yeşil biber
• Domates
• Yağ
• Kuru nane
• Karabiber, tuz

HAZIRLANIŞI:

Patlıcanlar uzun uzun dilip kızartılır ve  sonra tencereye sıralanır. Etler kavrulup, içine yeşilbiber ve domatesler ilave edilir. Üzerine karabiber ve nane eklenir karıştırılır. Daha sonra pirinç koyup üzeri patlıcan ile kapatılır.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

KARNABAHARLI TAVUKGÖĞSÜ – Hatice AVCAR

MALZEMELER:

• 1 adet küçük karnabahar
• 1 adet soğan
• 3 adet sarımsak
• 1 kase mantar
• 1 kase kaşar rendesi
• 1 adet tavuk göğsü
• 1 çorba kaşığı dolusu un
• 2,5 su bardağı süt
• Tuz, karabiber

HAZIRLANIŞI:

Karnabaharları haşlanıp,   fırın tepsisine kuşbaşı büyüklüğünde yerleştirilir. Un ile bir miktar sıvı yağ kavrulup, süt ilave edilir ve muhallebi kıvamında pişirilir. Karnabaharların üzerine gezdirilir. Soğan ve sarımsak ince ince doğranıp biraz sıvı yağda kavrulur. Küp şeklinde doğranmış tavuk göğsü ilave edilip, biraz daha kavurarak mantar ilave edilir. Az kavurduktan sonra karışım karnabaharların üzerine yayılır. Üzerine kaşar rendelenip, üzeri kızarıncaya kadar 150 dereceye ayarlı fırında pişirilir.

SERVİS: Sıcak servis yapılır.

GÖVEÇ – Hatice TUNÇER 

MALZEMELER:

• 1 kg. koldan et
• 2 adet sivri biber
• 2 adet soğan
• 2 diş sarımsak
• 3 adet domates
• 1 yemek kaşığı biber salçası
• 1 yemek kaşığı tereyağı
• Yeteri kadar tuz, karabiber, kekik, sıvıyağ

HAZIRLANIŞI:

Az sıvı yağda et ve soğan kavrulur. Sonra biber ve diğer malzemeler eklenir. Üzerine tereyağı eklenir. Toprak tencereye aktarıldıktan sonra bir bardak su ilave edilerek üzeri folyo ile kapatılır. 200 derece fırında 1 saat pişirilir. Ciğerli bulgur pilavı veya isteğe göre cacık ya da salata ile servis yapılır

SERVİS:.Sıcak olarak servis yapılır.

İÇLİ KÖFTE – Şengül BAKAN

MALZEMELER:

• ½ kg. kıyma
• 2 adet soğan
• 250 gr. Bulgur
• 1 su bardağı irmik
• 2 adet yumurta
• 1 su bardağı un
• Salça, tuz, karabiber

HAZIRLANIŞI:

Kıymayı kısık ateşte kavrulur ve üzerine soğan ekleyerek soğanlar pembeleşinceye kadar biraz daha kavrulur. Baharatlar ilave edilir ve kavurmaya devam edilir. Diğer tarafta sıcak su ile bulgur ıslanır. İçine yumurta, irmik ve un ilave edilip yoğrulur. Salça ve tuz da eklenerek katı hale gelinceye kadar yoğrulur.  İçine kıyma da eklenerek kapatılır. Karışımdan yapılan köfteler kızgın yağda kızartılır.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

KIYMALI BULGURLU YAPRAK SARMASI

MALZEMELER:

• 2adet soğan
• 1,5  çay bardağı zeytinyağı
• 250 gr. Kıyma
• 2 yemek kaşığı salça
• 500 gr. Bulgur
• 2 yemek kaşığı kuru nane
• 2 tatlı kaşığı karabiber
• Yarım limon suyu
• 1 demet maydanoz
• 1,5-2 tatlı kaşığı tuz
• 500 gr. Salamura yaprak
• 3 su bardağı kaynamış su

HAZIRLANIŞI:

Bir tencerede ince kıyılmış soğanlar yağda pembeleşinceye kadar kavrulur. Daha sonra kıyma eklenir ve biraz daha kavrulur. Bulgur, karabiber, nane ve tuz eklenerek karıştırılır. Daha sonra maydanoz eklenerek tekrar karıştırılır ve demlenmeye bırakılır. Yaprakları 3-4 defa ılık suyla yıkanır ve hazırlanan iç sarılarak, dibine bir sıra yaprak döşenen tencereye sarılan yapraklar döşenir.  Üzerine biraz zeytinyağı gezdirilir. 3 su bardağı kaynamış su yaprakların üzerine dökülür. Kaynamaya başladıktan sonra kısık ateşte suyu çekene kadar pişirilir.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

GÖVEÇTE  DEBİTAŞI – Zehra YAĞCIOĞLU

MALZEMELER:

-Yufka Malzemeleri

• 1 su bardağı un
• 1 çay bardağı su
• 1 çay kaşığı tuz

İç Malzemeleri:

• 5 su bardağı su
• Yarım kilo nohut
• 1 adet debit
• 1,5 yemek kaşığı salça
• Yarım çay bardağı zeytinyağı
• 5 adet kuru biber
• 1 adet limon suyu
• Yarım tatlı kaşığı tuz

HAZIRLANIŞI:

Yarım çay bardağı zeytinyağı ile 1,5 yemek kaşığı salça kavrulur. 5 su bardağı su  ile 5  adet kuru biber ve yarım tatlı kaşığı tuz eklenir. Kaynadıktan sonra haşlanmış nohut ilave edilir. Biraz daha kaynatılır ve debit katılır. İçine bir adet limonun suyu sıkılır. Kısık ateşte 15 dakika kaynadıktan sonra servise hazır hale gelir.

SERVİS: Yanında cacık sıcak olarak servis yapılır.

BÖRÜLCELİ TARHANA ÇORBASI – Ayşe ŞEN

MALZEMELER:

• Börülce
• Tarhana
• Sarımsak
• Salça
• Tuz, nane

HAZIRLANIŞI:

Börülce akşamdan ıslatılır. Ertesi günü haşlanır. Yağ ile salça bir tencerede kavrulur. Üzerine su ilave edilir. Kaynamaya yakın tarhana ilave edilir. Daha sonra börülce eklenir. Üzerine sarımsak ve nane eklenir. Kaynatılarak pişirilir.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

YOĞURTLAMA – Hüseyin TÜRKSEVER

MALZEMELER:

• 4 adet patates
• 10 adet biber
• 1 diş sarımsak
• 300 gr. Süzme yoğurt
• Tuz, yağ

HAZIRLANIŞI:

Patatesler yıkanarak soyulur ve parmak şeklinde doğranır. Biberler yıkanır. Süzme yoğurt bir kapta çırpılır. İçerisine yeteri kadar su ve tuz eklenir.  Patatesler ve biberler bir tavada kızartılır. Kızartılan malzemeler ayrı bir kaba alınarak, üzerine yoğurt dökülür.

SERVİS: Soğuk olarak servis yapılır.

NOHUT YEMEĞİ – Ramazan YAĞAÇ

MALZEMELER:

• 750 gr. Su
• 500 gr. Nohut
• 1 yemek kaşığı salça
• 1-2 adet kuru soğan
• 1-2 adet biber
• Yarım çay bardağı sıvı yağ
• Karabiber, tuz

HAZIRLANIŞI:

Nohut bir tencerede haşlanır. Ayrı bir tencerede kıyılmış soğan ve biber yağda kavrulur. Üzerine salça ilave edilir ve karıştırılır. Salça da kavrulduktan sonra suyu ve nohut ilave edilir.45 dakika kaynadıktan sonra tuz ve karabiberi ilave edildikten sonra kapatılır.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

PANCAR KAVURMASI – Gülseren PÜTÜN

MALZEMELER:

• 1 kg. pancar
• 2 adet kuru soğan
• Tuz, sıvı yağ
• Limon

HAZIRLANIŞI:

Pancarlar bir tencerede haşlanır ve suyu süzülür. Soğanlar doğranır ve bir tavada yağ ile pembeleşinceye kadar kavrulur. Üzerine pancarlar ilave edilir. İçine tuz, karabiber ve limon ilave edilir.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

SUCUKLU UN KARIŞTIRMASI – Zübeyde AKYÜZ

MALZEMELER:

• 1 su bardağı un
• Su
• ½ kangal sucuk
• ½ tatlı kaşığı tuz
• 2 yemek kaşığı yağ

HAZIRLANIŞI:

Sucuk küçük küçük doğranır. Hafif kızartılır ve bir tabağa alınır. Aynı yağda un kavrulur ve içine biraz su ile tuz eklenir. Kaynayana kadar karıştırılır. Kaynadıktan sonra ocaktan alınarak, tabaktaki sucukların üzerine gezdirilir.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

 

MAACIR TARHANASI – Münevver ALTINTAŞ

MALZEMELER:

• 2 yemek kaşığı sıvıyağ
• 200 gr. Kıyma
• 1 yemek kaşığı salça
• 1 su bardağı tarhana
• 2 diş sarımsak
• 1 silme yemek kaşığı tuz
• 2 adet kuru biber
• 1 yemek kaşığı margarin
• 2 litre su

HAZIRLANIŞI:

Sıvı yağ ile kıyma bir tencerede kavrulur. İçine salça ilave edilerek karıştırılır. Üzerine soğuk su eklenir. Kaynamasına yakın içine tarhana ilave edilir. Kaynamaya başlayıncaya kadar karıştırılır. Kaynamaya başlayınca dövülmüş sarımsak, kuru biber ve tuz eklenir ve 30 dakika kaynatılır. Son 5 dakikasında margarin ilave edilir.

SERVİS: Sıcak olarak sade veya doğranmış macur  ekmeğinin üzerine dökülerek servis yapılır.

SÜTLÜ ÇORBA – Nevriye TURGUT

MALZEMELER:

• 1 adet tavuk göğsü
• 1 yemek kaşığı tereyağı
• 1 su bardağı arpacık şehriye
• 1 su bardağı su
• 1 kg. süt
• Tuz
• Tavuk otu

HAZIRLANIŞI:

Tavuk eti suda haşlanır. Arpacık şehriye tereyağında kavrulur. Şehriyenin üzerine haşlanan tavuğun suyu eklenir. Pişince süt ve tuz ilave edilir. Tavuk eti parçalanarak içine eklenir. Üzerine tavuk otu ekilir.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

TAVUK GÖVEÇ – Metin MEMECİ

MALZEMELER:

• 1 adet tavuk göğsü
• 1 adet patates
• 3 adet domates
• 2 adet soğan
• 100 gr. sıvı yağ

HAZIRLANIŞI:

Tüm malzemeler doğranarak gövece konur. Diğer tarafta salça ve yağ kavrulur. Gövecin içindeki malzemelerin üzerine dökülür. Fırın veya ocakta düşük ateşte pişirilir.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

MENEVİŞ YOĞURTLAMASI – Leyla KUYLUK

MALZEMELER:

• 250 gr. kurutulmuş meneviş
• 250 gr. taze asma yaprağı
• ½ çay bardağı pilavlık bulgur
• 2 adet pırasa
• 1 bağ dereotu
• Tereyağı
• Pul biber
• Tuz

HAZIRLANIŞI:

Meneviş ve asma yaprağı ayrı ayrı haşlanır, suları süzülür ve doğranır. Pırasa ve dereotu ince ince doğranır, tereyağında kavrulur. Üzerine bulgur eklenip, kavurmaya devam edilir. Daha sonra meneviş ve asma yaprağı da eklenip biraz daha kavrulur. Kavrulan malzemenin üzerine 3 su bardağı su ilave edilir ve kısık ateşte pişirilir. Soğuduktan sonra servis tabağına alınır. Üzerine sarımsaklı yoğurt dökülür.Ayrı bir tavada tereyağı eritilerek, içine pul biber konur ve kızartılarak servis tabağına alınan yemeğin üzerine gezdirilir.sıvı yağda kurutulmuş biber kızartılarak üzeri süslenir.

SERVİS: Soğuk olarak servis yapılır.

LAHANA SARMASI – Derya GÜVEN

MALZEMELER:

• 1 adet küçük boy lahana
• 1 su bardağı pirinç
• 1 çay bardağı zeytinyağı
• 1 adet soğan
• Yarım bağ maydanoz
• 1 yemek kaşığı salça
• 250 gr. kıyma
• Baharat

HAZIRLANIŞI:

Lahana yaprakları ayrılıp haşlanır. Diğer taraftan yağda kıyma, ardından ince kıyılmış soğan kavrulur. İçine salça eklenerek biraz daha kavrulur. Üzerine pirinç, maydanoz ve baharatlar eklenir.  ocaktan alınır. Hazırlanan iç haşlanmış lahana yaprak üçgen olacak şekilde sarılır ve bir tencereye döşenir. Üzerine biraz salçalı su dökülerek pişirilir.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

TOPALAK – Ümmü YILMAZ

MALZEMELER:

• ½ kg. nohut
• 250 gr. kıyma
• 1 su bardağı bulgur
• 2 su bardağı un
• 1 yemek kaşığı kuru nane
• 1 yemek kaşığı kimyon
• ½ yemek kaşığı karabiber
• 1 adet kuru soğan
• ½ yemek kaşığı tuz
• 1 su bardağı su

HAZIRLANIŞI:

Nohut bir tencerede haşlanır ve tekrar su ile ocakta kaynatılır . Kıyma, bulgur, un, nane, kimyon, karabiber, tuz ve küp küp doğranmış soğan derince bir kaba konularak yoğrulur. Yoğrulan karışım misket büyüklüğünde parçalara ayrılarak  topaklanır. Bu topaklar kaynayan nohutun içine katılır ve yarım saat kadar kaynatılır. Topaklar özleşince pişmiştir. İsteğe göre içine kurutulmuş biber konur.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

KABAK AŞI – Özgül ARSLAN

MALZEMELER:

• 250 gr. kabak
• Yarım su bardağı börülce
• 1 adet soğan
• Yarım su bardağı zeytinyağı
• Yarım bardak su
• Haşlanmış kuru biber
• Biraz nohut

HAZIRLANIŞI:

Bir tencereye börülce, nohut, küp küp doğranmış kabaklar ve kuru biber döşenerek yarım bardak su ile kısık ateşte pişirilir. Ayrı bir tavada kavrulan yağ ile soğan üzerine eklenir ve karıştırılır.

SERVİS: Ilık olarak servis yapılır.

 

KAÇAMAK

MALZEMELER:

Hamuru İçin

• Yarım kg. fırınlanmış mısır unu
• 8 su bardağı su
• 2 tatlı kaşığı tuz

Çorbası İçin:

• 2 adet orta boy kuru soğan
• 4 adet tavuk budu
• Sıvı yağ
• 1 yemek kaşığı kırmızı toz biber
• Tuz
• Kaynamış kırmızıbiberle harlanmış mısır unu

HAZIRLANIŞI:

Su bir tencerede kaynatılır, içine tuz konur. Kaynayan tuzlu suyun ortasına mısır unu dağıtılmadan dökülür. Karıştırılmadan kaşıkla dökülen mısır ununun iki üç yerinden delik açılır hava alması sağlanır. 10 dakika pişirilir. Karıştırılarak helva kıvamına gelince ocaktan alınır. Özel karıştırıcı (beleğa) ile karıştırılır ve tekrar ocağa konur. Karışımın birkaç yerinden puflam olunca tekrar ocaktan alınır ve karıştırılır. Bu işlem birkaç kez tekrarlanır. Servis için karışım tepsi içine dökülür. Tavuk bir tencerede haşlanır, çorba için hazır hale getirilir.

Soğanlar ince bir şekilde kıyılır. Sıvı yağda pembeleşene kadar kavrulur. Toz kırmızıbiber eklenir ve suyu eklenir. Ayrı bir yerde mısır unu soğuk su ile karıştırılır. Bu karışım yavaş yavaş çorba suyuna ilave edilir. Sürekli karıştırılarak çorbanın kaynaması beklenir. Hazırlanan hamurun ortası açılır ve çorba bu çukura döküldükten sonra kaçamak, çorbaya batırılıp, çıkarılmış ve hamurun üzerine konmuş olan haşlanmış tavuk butları ile tamamlanır.

SERVİS: Sıcak olarak servis yapılır.

 

SİRON – Duygu KARAKURT

MALZEMELER:

• 5 adet yufka
• 250 gr. yoğurt
• 2 adet domates
• 3 diş sarımsak
• 500 gr. kıyma
• 2 adet soğan
• 2 yemek kaşığı salça

HAZIRLANIŞI:

Yufkalar önceden ıslatılarak hazırlanır. İç malzemeler sotelenir. Yufkanın içine malzeme koyulup, rulo yapılır. Rulo 2 parmak kalınlığında kesilerek servis tabağına alınır. Üzerine sarımsaklı yoğurt ve onun üzerine sosu dökülüp servis yapılır.

SERVİS: Soğuk olarak servis yapılır.